Jednym z najważniejszych przedstawicieli muzycznej moderny był Roman Haubenstock-Ramati. Należał do pokolenia kompozytorów debiutujących po drugiej wojnie światowej. Fascynacjom muzycznym Haubenstocka towarzyszyła racjonalistyczna zaduma nad filozofią i odkryciami z dziedziny nauk ścisłych. Kompozytor sięgając do korzeni, próbował stworzyć myzykę nowej jakości, wyzwoloną ze schematów ostatnich stuleci, zwłaszcza XIX wieku.
POSŁUCHAJ: audycji Ewy Szczecińskiej o Romanie Haubenstocku-Ramatim z udziałem dr Ewy Kowalskiej-Zając z Akademii Muzycznej w Łodzi, Program Drugi Polskiego Radia, 20.01.2008. (11,68 MB)
Roman Haubenstock-Ramati urodził się w 1919 roku w Krakowie w rodzinie polskiej pochodzenia żydowskiego. Edukację muzyczną rozpoczął w wieku piętnastu lat pod kierunkiem Artura Malawskiego, ucząc się teorii muzyki, gry na skrzypcach i podstaw kompozycji. Następnie nauczycielami Haubenstocka byli m.in.: Józef Koffler, Tadeusz Zygfryd Kassern i Seweryn Eugeniusz Barbag. Podczas wojny przebywając z rodziną we Lwowie został aresztowany przez władze sowieckie. Zwolniony na mocy amnestii (Układ Sikorski-Majski z 1941 roku), przystał do tworzonej właśnie Armii Andersa. Następnie wyruszył z nią na Bliski Wschód. Po wojnie powrócił do Krakowa. Zaangażowany w życie muzyczne, był m.in. kierownikiem redakcji muzycznej krakowskiej rozgłośni Polskiego Radia. Opuściwszy kraj w 1950 roku zamieszkał w Izraelu, gdzie na zlecenie rządu utworzył w Tel-Awiwie Państwową Biblioteką Muzyczną. Na tamtejszym uniwersytecie wykładał także kompozycję.
Pierwszy poważany sukces kompozytorski odniósł Haubenstock w 1955 roku w Austrii prawykonaniem "Recitativo ed aria". Po dwóch latach opuścił Izrael i podjął dalszą edukację w Paryżu, zgłębiając tajniki muzyki konkretnej i elektronicznej. Tutaj po raz pierwszy zetknął się także ze sztuką kinetyczną. Kompozytora urzekły Mobile - rzeźby Aleksandra Caldera. Po fascynacji muzyką orientu z czasów pobytu w Tel-Awiwie, wydarzenie to stało się drugim przełomowym momentem w twórczości kompozytorskiej Romana Haubenstocka-Ramatiego.
W 1957 roku artysta zamieszkał w Wiedniu. Jednym z istotnych powodów wyboru Wiednia na miejsce osiedlenia się, gdzie chciał spędzić kolejny, jak się okazało ostatni etap życia, było podobieństwo atmosfery miasta do Krakowa. Innym powodem była propozycja wspólpracy z wydawnictwem Universal. Tutaj niewątpliwie bardzo istotne były uzdolnienia plastyczne kompozytora. Wówczas zaczęły pojawiać się partytury, które operowały niekonwencjonalnymi sposobami notacji – mówi dr Ewa Kowalska-Zając z Akademii Muzycznej w Łodzi, autorka monografii twórczości kompozytora. Praca w wydawnictwie umożliwiła kompozytorowi wypracowanie koncepcji grafiki muzycznej. Haubenstock w latach 1973-89 prowadził działalność pedagogiczną w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Wiedniu. Słuchaczami jego wykładów byli m.in.: Beat Furrer, Edward Bogusławski, Bronisław Kazimierz Przybylski i Paweł Szymański. Jako znany i ceniony pedagog zapraszany był z odczytami na uczelnie wielu krajów świata. Prowadził również liczne kursy mistrzowskie w Europie, Izraelu, Ameryce Północnej i Południowej. Zmarł w Wiedniu w 1994 roku.
(ab)
https:\/\/www.lastfm.pl/music/Roman+Haubenstock-Ramati/
