Już na samym początku realizacji projektu badawczego w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, sprawdziła się reguła, że niczego w nauce nie wolno bagatelizować. Docent Krzysztof Zabłocki proponuje wnikliwiej zajrzeć do komórki śródbłonka, a konkretnie – do mitochondriów, popularnie zwanych centrami energetycznymi:
- W tej chwili wiadomo, że w mitochondriach nie tylko wytwarza się ATP, czyli substancję będącą jak gdyby przekaźnikiem energii. Pełnią one także wiele funkcji regulacyjnych. Są źródłem reaktywnych form tlenu, które w warunkach normy grają w śródbłonku ważną rolę sygnalizacyjną, przekazują informacje o charakterze metabolicznym wewnątrz komórki; w warunkach patologii, przy nadmiernej produkcji reaktywnych form tlenu, mogą być natomiast przyczyną dalszych uszkodzeń komórek śródbłonka.
Warto wiedzieć, że zmiany zachodzące w śródbłonku wskazują na to, że w organizmie zaczynają się choroby, np. miażdżyca, cukrzyca czy zespoły schorzeń sercowo-naczyniowych. Gdyby udało się regulować metabolizm mitochondriów i zmniejszać powstawanie reaktywnych form tlenu, to mielibyśmy narzędzie np. w postaci nowego leku do zatrzymania rozwoju tych chorób.
- W naszej pracowni, kierowanej przez prof. Szewczyka, zajmujemy się badaniem wewnątrzkomórkowych kanałów potasowych – mówi dr Antoni Wrzosek – które występują w wewnętrznych błonach mitochondrialnych, odpowiedzialnych za obniżenie reaktywnych form tlenu w stanach patologicznych. Jeżeli uda nam się to zrobić, będziemy w stanie farmakologicznie ochronić komórki.
To oczywiście musi potrwać, bo procedura przygotowania nowego leku i jego badanie kliniczne trwają nieraz latami. Stąd pewnie na światowym rynku pojawia się rocznie tylko do 5 nowych medykamentów! Reszta nowości to leki generyczne, czyli zamienniki leków oryginalnych, zamieniających tylko tę samą substancję czynną.
Przygotował Artur Wolski.