Konstytucja 3 maja. Prof. Miziołek: świat oniemiał, że powstał dokument, który może spowodować odrodzenie Polski

Pierwsza w Europie i druga na świecie – Konstytucja 3 maja z 1791 roku była próbą unowocześnienia ustroju Polski i ratowania jej suwerenności. Choć obowiązywała tylko przez 14 miesięcy, do dzisiaj jest jednym z fundamentów polskiej tradycji republikańskiej i powodem do dumy dla Polaków. Najbardziej znanym obrazem ilustrującym to wydarzenie jest "Konstytucja 3 maja" autorstwa Jana Matejki.

Konstytucja 3 maja. Pierwsza w Europie i druga na świecie. Czy na pewno?

Chwila ogłoszenia Konstytucji

Prof. Jerzy Miziołek podkreślił, że na obrazie Jana Matejki znajdziemy wszystkie elementy poprzedzające jej uchwalenie oraz zawarte w niej zapisy. Wiemy też, że malarz celowo wybrał moment ogłoszenia dokumentu. - Wiemy z pierwszej ręki, od sekretarza Matejki czyli człowieka który towarzyszył mu przez wiele lat życia, że Matejko chciał przedstawić charakterystyczną chwilę ogłoszenia Konstytucji na ulicach miasta, gdy tłum odbywa swój pochód przed złożeniem przysięgi w kościele - powiedział.

Czytaj także:

• Nieoficjalnie: 3 maja planowane orędzia prezydentów Polski i Litwy podczas wspólnego posiedzenia parlamentów

Gość Polskiego Radia 24 mówił, że Konstytucja miała ogromne znaczenie i było poprzedzona wieloma ważnymi działaniami. - Po drodze do obrazu Matejki o Konstytucji 3 maja jest ten piękny obraz z cyklu Dzieje cywilizacji w Polsce, gdzie widzimy Sejm czteroletni, Komisję Edukacji Narodowej i ogólnie prowadzącą do tego wielkiego wydarzenia. Naród jest edukowany w duchu patriotyzmu, powstają instytucje np. KEN, które było pierwszym ministerstwem kultury na świecie - powiedział.

- Władcy Rosji i Prus czekali na upadek państwa, a tu objawił się geniusz narodu, który jest w stanie nie tylko stworzyć ideę drugiej Konstytucji na świecie, ale i powołać 100 tys. armię. Zaskoczenie jest więc bardzo duże. Liczono na uczciwość Prus i wsparcie Austrii. Świat otaczający Polskę oniemiał, że powstał dokument, który może spowodować odrodzenie Polski - dodał prof. Miziołek.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji

***

Audycja: "Społeczeństwo obywatelskie: reaktywacja" 
Prowadzący: Maciej Woźniakiewicz
Gość: prof. Jerzy Miziołek (historyk sztuki)
Data emisji: 2.05.2021
Godzina emisji: 07:06

dz