Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Petar Petrovic 16.01.2014

Yad Vashem uhonorował pośmiertnie dzielną Polkę: ratowała Żydów, choć Niemcy zabili za to jej męża

Na specjalnej ceremonii pośmiertnie uhonorowano Marię Żurawską, która w trakcie II wojny uratowała trzy Żydówki. Jej mąż został zastrzelony z czterema Żydami, których ukrywał, rok przed decyzją Marii o przygarnięciu kobiet.

- Jesteśmy bardzo szczęśliwi i bardzo poruszeni; czujemy się spełnieni, że ta prawda z czasów wojny wreszcie ujrzała światło dzienne - powiedziała prawnuczka Marii Żurawskiej, Anna Wołyniec w imieniu rodziny, z którą przyjechała na ceremonię uhonorowania prababci tytułem Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata.
Znalazły pomoc u Marii
W 1943 roku Helen Haber wraz z matką Gettel i pięcioletnią córką Julią ukrywała się w lasach pod Sasowem, na dzisiejszej Ukrainie, w obwodzie lwowskim - podaje Instytutu Yad Vashem.
Jednak Julia była ranna, trudne warunki w lesie uniemożliwiały jej powrót do zdrowia. Kobiety zdecydowały się szukać pomocy u Marii, z którą Gettel znała się z widzenia jeszcze przed wojną. Handlowały na tym samym targu.

serwis historyczny - II wojna światowa>>>

serwis historyczny - Powstanie w Getcie>>>

- Pamiętam jak pewnego wieczoru przyszła starsza kobieta (Gettel) do mamy; wychudzona, widać, że dużo przeszła, one się wtedy ukrywały w lesie. Mówi, że ma wnuczkę, która jest na wykończeniu, i czy mama moja mogłaby je przyjąć - opowiadała córka Marii, Bronisława Skoczylas.
"Sprawa życia i śmierci”
- Gdy wieczorem wróciły we trzy, mama powiedziała: dzieci, mamy gości. Moja starsza siostra spytała co to za goście. A mama na to: cicho, ani słowa nikomu nie możecie powiedzieć, bo to sprawa życia i śmierci - mówiła córka Żurawskiej.
Maria zdecydowała się przyjąć kobiety, mimo że rok wcześniej naziści zabili jej męża Józefa wraz z czterema Żydami, kryjącymi się w bunkrze, który on specjalnie w tym celu wybudował. Maria została sama z piątką dzieci.

Po wojnie rodzina Lakritzów (Haberów) wyjechała na Dominikanę, ale kobiety utrzymywały regularny kontakt listownie aż do śmierci Marii w 1996 roku.

>>> Irena Sendlerowa ocaliła setki istnień przed zagładą >>>
W ceremonii uhonorowania Żurawskiej wzięła udział rodzina ocalonych - córka i syn Julii Lakritz, którzy przyjechali ze Stanów Zjednoczonych, brat Julii oraz rodzina Marii: jej córka, dwie prawnuczki oraz jej praprawnuczka.
Według danych Instytutu Yad Vashem ze stycznia 2013 roku, 6394 Polaków zostało uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.
pp/PAP