Swoje doświadczenia i przemyślenia legendarny kurier Armii Krajowej umieścił w swoich książkach. W 1944 roku, po przyjeździe do Stanów Zjednoczonych, napisał "Tajne państwo". Jest to relacja z okupowanego kraju, opowieść o polskim podziemiu, w której Karski opisał swoje przeżycia wojenne.
Zdaniem gościa audycji "Naukowy zawrót głowy" w radiowej Jedynce prof. Andrzeja Żbikowskiego z Żydowskiego Instytutu Historycznego, na podstawie "Tajnego państwa" mógłby powstać świetny film lub serial. - W ten sposób można opowiedzieć tę historię - twierdzi. To także - według niego - dobra propozycja dla młodych ludzi.
Wydawnictwo Poznańskie
Z kolei w książce "Wielkie mocarstwa wobec Polski 1919-1945. Od Wersalu do Jałty" Karski przeanalizował dzieje polityki wielkich mocarstw wobec Polski w okresie od końca I wojny światowej do układu jałtańskiego. Spoglądał na ich działania przez pryzmat strategicznych interesów i skutków, jakie miały dla naszego kraju.
Jan Karski w Radiach Wolności>>>
- Długo nad nią pracował. Pozycja, w 1985 roku, nie spotkała się z ciepłymi recenzjami, krytycznie oceniła ją m.in. paryska "Kultura". Pisano, że Karski przestał być realistą, że przesadza. Dziś patrzymy na tę książkę inaczej - tłumaczy gość radiowej Jedynki.
W ocenie prof. Żbikowskiego opinie umieszczone przez Karskiego w "Wielkich mocarstwach..." są w dużej części aktualne do dziś. Na przykład te dotyczące rosyjskiej polityki. Karski uważał, że kraj ten, nawet jeśli wstrząsany jest problemami wewnętrznymi, na arenie międzynarodowej wciąż gra agresywnie, zupełnie odwrotnie niż USA.
Radiowa Jedynka objęła patronat nad książką "Wielkie mocarstwa wobec Polski 1919-1945. Od Wersalu do Jałty".
Prof. Andrzej Żbikowski jest autorem biografii legendarnego kuriera. - Karski wypowiadał zdecydowane sądy, znał swoją wartość. Był niesamowicie szczodry i życzliwy. Spędziliśmy wiele czasu na rozmowach o Polsce - wspomina.
Rok 2014 został ogłoszony uchwałą Sejmu rokiem Jana Karskiego. Ta inicjatywa ma na celu m.in. przybliżenie tej postaci Polakom.
Historia w portalu PolskieRadio.pl >>>
Jan Karski (1914-2000) był legendarnym kurierem Armii Krajowej, który jako pierwszy przekazał zachodnim przywódcom naoczną relację o zagładzie Żydów. Jedną z osób, które spotkały się z Polakiem, był prezydent USA Franklin Roosevelt. Informacje o Holokauście Karski zdobywał osobiście, przedostając się do getta warszawskiego i obozu przejściowego w Izbicy, z którego Żydzi kierowani byli do obozów zagłady.
Po wojnie zdecydował się pozostać na emigracji w USA. Zdobył doktorat z zakresu nauk politycznych na waszyngtońskim Uniwersytecie Georgetown, gdzie przez kolejne czterdzieści lat wykładał stosunki międzynarodowe. Jednym z jego studentów był m.in. przyszły prezydent USA Bill Clinton. Równocześnie w ostatnich dwudziestu latach życia realizował "nieukończoną misję” i opowiadał o masowej eksterminacji Żydów na spotkaniach w Stanach, Izraelu i Ameryce.
Zobacz serwis specjalny II wojna światowa>>>
Za swoją działalność otrzymał m.in. tytuł "Sprawiedliwego wśród Narodów Świata”, osiem polskich i zagranicznych uczelni przyznało mu doktorat honoris causa, był też kawalerem Orderu Orła Białego, najwyższego polskiego odznaczenia państwowego.
Audycję "Naukowy zawrót głowy" poprowadziła Katarzyna Jankowska.
(Jedynka/PAP/kk/ag)