Urodził się 14 listopada 1889 roku. Wykształcony w brytyjskich uczelniach, łączył w sobie arystokratyzm pochodzenia i ducha oraz ogromne pieniądze, które posiadała jego rodzina. - Bardziej Indoeuropejczyk w rozumieniu kulturowo-cywilizacyjnym, aniżeli Hindus. Człowiek niechętny gusłom i zabobonom – mówił na antenie Polskiego Radia dr Bogusław Zaleski – pamiętając o swoich korzeniach, jednocześnie był brytyjskim dżentelmenem.
30:07 jawaharal nehru ___493_93_iv_tr_0-0_108063093151ae5b[00].mp3 Audycja biograficzna na temat życia i działalności Jawaharlala Nehru z cyklu "Postacie XX wieku". Gościem red. Sławomira Szofa jest historyk dr Bogusław Zaleski (27.11.1993).
Nehru i Gandhi
Karierę polityczną rozpoczął w Indyjskim Kongresie Narodowym, gdzie po raz pierwszy spotkał Mahatmę Gandhiego. Choć wiele ich dzieliło, współpracując, doprowadzili Indie do niepodległości. - Gandhi był kimś wyjątkowym, jako polityk. Miał magnetyczną zdolność panowania nad tłumami, a jego doktryna łączyła wszystkich, niezależnie od religii – przekonywał gość red. Sławomira Szofa – Nehru był większym racjonalistą, bardziej pragmatycznym politykiem. Stąd często dochodziło do konfliktu postaw.
W latach 20. XX wieku należał już do intelektualnej i politycznej czołówki walczących o swoją niepodległość Indii. Biografowie opisują jego życie, jako drogę od utopijno-romantycznych idei Gandhiego do pewnej formy nacjonalizmu, zabarwianego światopoglądem socjalistycznym. Widząc nędzę społeczności indyjskiej, próbował stworzyć społeczeństwo uczciwe.
Twórca niepodległych Indii
Jako premier niepodległych Indii w latach 1947-1964 podłożył podwaliny pod cały system konstytucyjny kraju. Podjął decyzję o włączeniu do Indii księstw islamskich. Był współtwórcą idei niezaangażowania i stworzenia ruchu solidarności krajów Azji i Afryki. Jako jeden z najwybitniejszych mężów stanu na arenie międzynarodowej głosił, że Indie są największą demokracją świata. Wprowadził zasady planowania, doprowadził do podziału na stany według kryterium językowego oraz przygotował grunt pod ograniczenie funkcjonowania i roli książąt indyjskich, co udało się dopiero jego córce – Indirze Gandhi.
Zmarł 27 maja 1964. W pogrzebie nad rzeką Jamuna wzięło udział setki tysięcy żałobników.
mjm