Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Andrzej Gralewski 24.03.2018

Noc listopadowa, czyli powstańcza gorączka 1830-31

Klęska na własne życzenie, zmarnowana szansa - te określenia przylgnęły do Powstania Listopadowego 1830-31 roku, zrywu Polaków z Piotrem Wysockim na czele przeciwko rosyjskiemu zaborcy, największej potędze militarnej ówczesnej Europy.

Przecież odwagi i waleczności nie brakowało uczestnikom powstania. Stoczyli zwycięską bitwę pod Grochowem w obronie Warszawy, największą bitwę na naszym kontynencie od czasu wojen napoleońskich.

Noc listopadowa, powstańcza gorączka, dalej regularna wojna między Polską a Rosją. Sejm Królestwa Polskiego podjął uchwalę o detronizacji cara Mikołaja I, który był władcą królestwa. Prof. Andrzej Nowak wspomina, że powstanie było reakcją na planowany pobór do wojska. Rosyjski car chciał stłumić powstanie w Belgii, która chciała odłączyć się od Holandii. Na tę wojnę z pewnością zostałyby wysłane polskie pułki. - Zarządzający książę Konstanty nie bardzo był nastawiony na wojnę z Królestwem Polskim i nie chciał wystąpić na czele hufców rosyjskich aby zniszczyć jego ukochane dzieło, czyli armię Królestwa Polskiego - mówi historyk. Stąd sukcesy powstańców w początkowej fazie zrywu. Jaką rolę odegrali w powstaniu generałowie Józef Chłopicki i Jan Skrzynecki?

Dlaczego trwające prawie rok powstanie upadło, czy naprawdę musiało zakończyć się klęską, która przyniosła represje i znaczące ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego? Jakie jest jego dziedzictwo i jakie miało znaczenie w historii powstań polskich?

***

Tytuł audycji: "Historia żywa"

Prowadzi: Dorota Truszczak

Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk)

Data emisji: 24.03.2018

Godzina emisji: 14.08

ag