Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Maria Kąkol 26.11.2012

Apel IPN-u w sprawie obławy augustowskiej

IPN ponownie zaapelował do osób mogących coś wiedzieć o obławie augustowskiej – dotąd niewyjaśnionym mordzie 600 działaczy podziemia niepodległościowego. Zbrodnię popełnili członkowie NKWD wraz z funkcjonariuszami UB, MO i żołnierze Ludowego Wojska Polskiego. Gdzie to się stało – nie wiemy do dziś.
Krzyż w Gibach poświęcony pamięci Polaków pomordowanych podczas obławy augustowskiejKrzyż w Gibach poświęcony pamięci Polaków pomordowanych podczas obławy augustowskiejWikipedia/Radosław Drożdżewski

Instytut prosi o na temat Litwinów, których funkcjonariusze ZSRR zatrzymali w lipcu 1945 roku na terenie powiatów sejneńskiego, suwalskiego, sokólskiego i augustowskiego, a także w województwie podlaskim.

– Osób tych poszukujemy na podstawie meldunku gen. Abakumowa, naczelnika Głównego Zarządu Kontrwywiadu „Smiersz” do Ławrientija Berii, szefa NKWD. – wyjaśnił Zbigniew Kulikowski, naczelnik prowadzącego śledztwo w sprawie obławy augustowskiej pionu śledczego IPN-u. – Pochodzący z 21 lipca 1945 roku dokument zawiera informację, wedle której 514 osób uznanych za obywateli Litwy przekazano do NKWD Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

IPN ustalił wcześniej, że osoby określone w meldunku mianem Litwinów prawdopodobnie były narodowości polskiej i mieszkały w województwach wileńskim i nowogrodzkim. W lipcu 1945 roku przebywały w Polsce w tych właśnie powiatach, które wymieniono w meldunku. Zatrzymano je wówczas, podejrzewając, że należą do polskich organizacji niepodległościowych.

W czerwcu Instytut opublikował komunikat o prowadzonych poszukiwaniach tych ludzi; dotąd jednak nie zgłosił się nikt, kto by o nich cokolwiek wiedział. Instytut poprosił też stronę litewską, by pomogła szukać dotyczących obławy archiwów.

Śledztwo w sprawie obławy augustowskiej wszczęła w latach 90. ubiegłego wieku prokuratura w Suwałkach; ponieważ jednak miała trudności z uzyskaniem informacji z Rosji, umorzyła postępowanie. Obecnie zajmuje się nim IPN.