"Pamiętnik z powstania warszawskiego" został wydany w 1970 roku. Autor zaczął pisać tę książkę w 1967 r., czyli dwadzieścia trzy lata po upadku powstania. Jest to opowieść o zagładzie Warszawy podczas powstania, prowadzona z perspektywy cywila. Autor nazywa powstanie warszawskie "drugim", oddając hołd "pierwszemu" powstaniu w getcie żydowskim.
Miron Białoszewski nie pokazał walki na barykadach i heroicznego znoszenia tortur w niemieckich więzieniach. Przedmiotem opisu jest życie zwyczajnych ludzi, ukrywających się w piwnicach, zastraszonych. Białoszewskiemu nie chodzi jednak o odejmowanie komuś zasług. Autor upomina się natomiast o szarych, zwykłych ludzi, którzy znaleźli się w piekle walczącej, ale ginącej powoli Warszawy.
Wspomnienia Białoszewskiego nie zostały przyjęte z entuzjazmem, niektórym wydawały się obrazoburcze.
Prof. Małgorzata Szpakowska, kulturoznawca i krytyk literacki, uważa "Pamiętnik" za wspaniałe dzieło literackie, ale najbardziej ceni sobie wersję radiową, w interpretacji autora. - Słuchałam jej z książką w ręku i wiem, że niekiedy różni się ona od tekstu spisanego - opowiada w "Letnim wieczorze z Jedynką".
(lu)