Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Sylwia Mróz 16.04.2014

Insurekcja Warszawska - sukces dzięki bohaterstwu zwykłych ludzi

Choć siły rosyjskie były trzykrotnie liczniejsze od polskich, powstanie w Warszawie było sukcesem Polaków dzięki ludowi. Zdecydowało o tym poparcie i wspaniała postawa rzemieślników i czeladników Warszawy.
Pomnik Jana Kilińskiego w Parku Stryjskim we LwowiePomnik Jana Kilińskiego w Parku Stryjskim we Lwowieaut. Lestat (Jan Mehlich), Wikipedia/CreativeCommons (2007)

17 kwietnia minie 220. rocznica wybuchu powstania ludu Warszawy, nazwanego insurekcją warszawską, powstania skierowanego przeciwko rządom Targowicy i okupacji rosyjskiej. Sukces tego zrywu, na którego czele stanął szewc Jan Kiliński miał ogromne znaczenie dla Naczelnika Tadeusza Kościuszki i jego planów kontynuacji powstania po zwycięskiej bitwie pod Racławicami.
Jak tłumaczy profesor Marian Marek Drozdowski, wszystkie powstania narodowe przed XX wiekiem mają oznaczenie miesięcy, poza powstaniem kościuszkowskim, co świadczy o wielkim autorytecie jego inicjatora. - Mnie się podoba to pojęcie powstania. Wszystkie powstania: listopadowe, styczniowe i warszawskie, nawiązywały do tradycji powstania kościuszkowskiego - mówi profesor.

Historia w portalu PolskieRadio.pl >>>

Jak dodaje, przed jego wybuchem wrzała południowa Polska. 24 marca 1794 roku Tadeusz Kościuszko wygłosił na rynku w Krakowie tekst przysięgi. 2 kwietnia powstanie zostało potępione przez króla i Radę Nieustającą pod naciskiem Rosji. - To bolesny przykład podporządkowania się Rosji. Polski król potępia powstanie. Mówią o obcej ingerencji, która decyduje o polskim buncie o niepodległość, co bardzo przypomina współczesne czasy - opowiada prof. Drozdowski.
Przeciwko rosyjskiemu garnizonowi, liczącemu 8 tys. żołnierzy występuje polski garnizon w liczbie ponad 3 tys. osób. - Geneza tego sukcesu tkwi nie tylko we wspaniałej postawie garnizonu polskiego, ale w poparciu ludu Warszawy i to nie tego bogatego mieszczaństwa, tylko czeladników i rzemieślników. Oni zadecydowali o sukcesie - dodaje historyk.

Wieczór odkrywców >>> słuchaj na moje.polskieradio.pl

Która bitwa powstania kościuszkowskiego była największa? Jak wyglądały walki w Warszawie w kwietniu 1974 roku? Czym w kontekście tych wydarzeń była Rzeź Pragi? Posłuchaj całej audycji.
O przyczynach insurekcji warszawskiej, jej przebiegu i znaczeniu dla Powstania 1794 opowiedział profesor Marian Marek Drozdowski z Instytutu Historii PAN.
"Wieczór odkrywców" poprowadził Krzysztof Michalski.

sm/ag