Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Sylwia Mróz 15.08.2014

W mundurach zaborczych armii. Polacy we wrogich szańcach

Polskie zwycięstwo w roku 1920 uratowało Europę przed bolszewickim najazdem. Dlatego 15 sierpnia, w rocznicę wygranej bitwy na przedpolach Warszawy, w Święto Wojska Polskiego, składamy hołd naszym obrońcom.
Oddziały rosyjskie w trakcie przemarszu na TannenbergOddziały rosyjskie w trakcie przemarszu na TannenbergGeorge H. Mewes - 300 ppi scan of the National Geographic Magazine/ Wikipedia Commons/ Domena Publiczna

Trzeba pamiętać jak wielką ofiarę z życia złożyli nasi żołnierze już wcześniej na frontach pierwszej wojny światowej, walczący pod obcymi sztandarami. Wielu z nich było przekonanych, że bije się o niepodległość zniewolonej Ojczyzny, mimo znalezienia się w armiach: niemieckiej, rosyjskiej i austriacko-węgierskiej.
Legioniści Józefa Piłsudskiego i żołnierze Błękitnej Armii generała Józefa Hallera, tworzący oddziały pozostające pod polską komendą to około 50 tysięcy ludzi. Tymczasem zaborcy wcielili do wojska około trzech milionów Polaków. Według różnych szacunków liczba zabitych i zaginionych bez wieści wyniosła od 385 do 530 tysięcy.
Służąc w szeregach zaborczych armii Polacy często stawali naprzeciw siebie, dochodziło do bratobójczych walk. Jednym z najbardziej dramatycznych pod tym względem starć była bitwa pod Tannenbergiem, na terenie Prus Wschodnich w sierpniu 1914 roku.

Niemcy uważali ją za rewanż wzięty na Słowiańszczyźnie za Grunwald. Między innymi dlatego pod Olsztynkiem zbudowali Tannenbergdenkmall, pomnik mauzoleum, w którym umieścili plastyczną mapę bitwy. Zwiedzał go Melchior Wańkowicz, który tak przedstawił swoje refleksje w książce "Na tropach Smętka":Bóg jednak, bardziej nieodgadniony monter dziejów niż twórca mapy o sześćdziesięciu kilometrach kabla sprawił, iż z bitwy tannenberskiej wyrosła Polska Niepodległa.

Historia w portalu PolskieRadio.pl >>>
Do zażartych walk doszło m.in. pod Szkotowem w woj. warmińsko-mazurskim.  To właśnie jedno z miejsc, gdzie zwarli się ze sobą w śmiertelnych zmaganiach Mazurzy i  Warmiacy z armii generała Paula Hindenburga z Polakami z Królestwa Kongresowego i Wileńszczyzny, dowodzonymi przez generała Aleksandra Samsonowa.
W tym roku naszym rodakom oddano hołd organizując rekonstrukcję bitwy. Uczestniczyło w niej dwustu pasjonatów historii z kilku krajów, w tym z Polski, Rosji i Litwy, którzy przywdziali mundury pruskiej i rosyjskiej armii.

Zapraszamy do wysłuchania audycji "W mundurach zaborczych armii" przygotowanej przez Dariusza Kwiatkowskiego.

(sm/tj)