Jej życie to właściwie trzy tożsamości. Jako Irena Gelblum - działaczka Żydowskiej Organizacji Bojowej - podejmowała akcje brawurowe, przemycała broń, bez obaw podróżowała w jednym przedziale z Niemcami, szmalcowników prowadziła na policję. - Potrafiła nie tylko wyprowadzić kogoś z obozu, ale wręcz zostać na miejscu tej osoby, a później samej uciec - mówi Remigiusz Grzela, autor książki "Wybór Ireny".
Po wojnie była dziennikarką Ireną Waniewicz, a po wyjeździe do Włoch - poetką i tłumaczką literatury Ireną Conti Di Mauro. Zmieniła datę urodzenia, nazwisko panieńskie, narodowość, a nawet głos i sposób mówienia (lekcji udzielał jej Krzysztof Kolberger).
Gość Jedynki przez ponad 10 lat utrzymywał regularne kontakty z poetką, ale rozmawiali głównie o dzieleniu życia na dwie ojczyzny: Sycylię i Polskę. Dopiero z wywiadu z Markiem Edelmanem, przeczytanego dwa lata przed śmiercią Ireny, Grzela dowiedział się, że była łączniczką ŻOB. - Wtedy nie miałem odwagi z nią o tym rozmawiać - przyznaje. Temat podjął dopiero po śmierci Di Conti, uzyskawszy zgodę rodziny.
Jakie czynniki, zdaniem Remigiusza Grzeli, zadecydowały o tak radykalnej zmianie tożsamości Ireny Gelblum i jak radziła sobie z emocjonalną stroną życia w ukryciu? Więcej o tym, a także o relacjach poetki z rodziną i współpracownikami - w nagraniu audycji.
W programie również zapraszamy na konferencję hrabalowską w Warszawie, organizowaną przez Czeskie Centrum w stulecie urodzin Bohumila Hrabala.
***
Tytuł audycji: Moje książki
Prowadziła: Magda Mikołajczuk
Goście: Remigiusz Grzela - poeta, dramaturg, autor wywiadów, krytyk literacki Tadeusz Lewandowski oraz Petr Janyszka - dyrektor Czeskiego Centrum
Data emisji: 12.11.2014
Godzina emisji: 20.14
(sm/asz)