Petersburski Memoriał, podobnie jak inne oddziały tej organizacji w Rosji, ma swoje korzenie jeszcze w czasach Związku Radzieckiego. Jednak od listopada zeszłego roku – w związku z wprowadzeniem nowego prawa – musi oficjalnie przedstawiać się jako "zagraniczny agent” - wyjaśniał w Jedynce korespondent Polskiego Radia, Piotr Pogorzelski. To utrudnia funkcjonowanie. Jak opowiadała dziennikarzowi Jewgienija Kułakowa z Memoriału, takie piętno wpływa na niektórych ludzi, na przykład jedna z kobiet, która chciała opowiedzieć o represjach w ZSRR, początkowo się przestraszyła. W końcu jednak udzieliła wywiadu.
Jewgienija Kułakowa opowiadała, że Memoriał ma obecnie w internecie wirtualne muzeum Gułagu, jest strona internetowa poświęcona miejscom pochówku osób, które są ofiarami terroru. Nagrywane są wywiady ze świadkami represji i terroru.
Jak zauważył Piotr Pogorzelski, te działania prowadzone są w nieprzyjaznym środowisku - centralnym punktem polityki historycznej Moskwy jest obecnie Wielka Wojna Ojczyźniana – ten okres II wojny, w której ZSRR walczył z III Rzeszą. Wiąże się to z wychwalaniem całego okresu radzieckiego.
- Niebezpieczne jest wychowywanie młodzieży w oparciu o historię wojny - komentował w rozmowie z dziennikarzem jeden z pracowników archiwum Memoriału. Z kolei działaczka Aleks Gagarinowa zauważyła, że w obecnej Rosji uważa się, że w interesach państwa jest podkreślanie jasnych, a przemilczanie ciemnych stron historii – bądź przedstawianie czarnych kart ich jako jasnych. Świadectwem tego są pomniki Stalina. Władze starają się pokazać państwo jako działające bez błędów – choć represje są dowodem, że to nieprawda.
Jednak niektórzy Rosjanie mają inne zdanie. - Bliscy ofiar represji lub one same przynoszą nam swoje dokumenty. Problem represji jest dla nich żywy. Nie wyrzucają dokumentów na śmietnik, nie odkładają na półkę – mówią pracownicy Memoriału.
Ponadto w audycji Michał Żakowski i Wojciech Cegielski, którzy wrócili z podróży po Stanach Zjednoczonych, gdzie obserwowali kampanię i wybory prezydenckie, opowiadali o politycznych perspektywach tego mocarstwa pod rządami Donalda Trumpa.
***
Tytuł audycji: "Więcej świata"
Prowadzi: Grzegorz Ślubowski
Materiał: wywiad Piotra Pogorzelskiego na temat prześladowania Memoriału w Rosji
Goście: Michał Żakowski, Wojciech Cegielski
Data emisji: 14.11.2016
Godzina emisji: 18.12
agkm/pg