Szczepionki przeciw COVID-19. Dr Paweł Kowalski: tylko kilka krajów jest przed UE
19:53 Jedynka/Więcej świata - 16.03.2021 Konflikt UE i Wielkiej Brytanii ws. umowy brexitowej, polityczny kryzys na Słowacji, światowa sprzedaż broni, projekt duńskich architektów (Jedynka/Więcej świata)
Konflikt zaczął się jednak od tego, że Charles Michel oskarżył Wielką Brytanię o jawny zakaz eksportu szczepionek, co spotkało się z ostrą reakcją premiera Borisa Johnsona, który zaprzeczył słowom przewodniczącego Rady Europejskiej.
- W wielu krajach mówi się o problemie nacjonalizmu szczepionkowego. Z kolei Brytyjczycy powiedzieli, że zostali wykluczeni z powodu wyjścia z Unii Europejskiej, ponieważ zakup szczepionek był wspólny. W związku z tym normalną rzeczą jest, że szukają innych dostawców poza tymi, którzy oficjalnie mają dostarczać szczepionkę do krajów UE - twierdzi prof. Katarzyna Żukrowska.
Problem z wymianą handlową
Ekspert Jedynki zauważa, że nie jest to jednak jedyne napięcie pomiędzy UE a Wielką Brytanią. - Największym problemem jest chyba sprawa zawieszenia stosowania kontroli na granicach i przestrzegania umowy dotyczącej wymiany handlowej - zauważa prof. Katarzyna Żukrowska.
Najpierw brytyjski rząd ocenił, iż przedsiębiorstwa nie będą gotowe na wprowadzenie nowych procedur od 1 stycznia (towary wysyłane z Anglii, Szkocji i Walii do Irlandii Północnej powinny podlegać kontrolom celnym) i ustalił z UE, że przez pierwsze trzy miesiące tego roku będą one uproszczone, a pełne kontrole zaczną się od 1 kwietnia. Jednak w tym tygodniu jednostronnie ogłosił, że wejdą one w życie dopiero 1 października, co UE uznała za złamanie poczynionych ustaleń.
- To jest bardzo skomplikowana sytuacja. Przez cały czas obowiązuje umowa z 1998 roku pomiędzy częścią Wielkiej Brytanii, czyli Irlandią Północną, a Republiką Irlandii (…). Chodzi o granice na morzu i na lądzie pomiędzy dwiema Irlandiami. Tego rodzaju umowę zawarto wcześniej, co oznacza dostęp do rynku brytyjskiego, nakładanie się struktur unii celnej i rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Ta sprawa jest nie do rozwiązania. Wielka Brytania, przedłużając okres, w którym nie wprowadza się kontroli, powinna była porozumieć się z UE - komentuje prof. Katarzyna Żukrowska.
Jakie będą przyszłe relacje?
Jak będą wyglądały relacje między Londynem i Brukselą w kolejnych latach? - Bardzo trudno ocenić, ponieważ im jest dłuższy okres od rozpoczęcia formalnego brexitu, tym więcej widzimy, jakie przynosi to koszty dla obu stron, które do tej pory handlowały na zasadzie wolnej wymiany. Ocenia się na przykład, że nastąpił spadek o 20 proc. wymiany z Francją czy Niemcami, ale ciężko ocenić, co jest bezpośrednią przyczyną: umowa, brexit czy jednak COVID-19 - uważa prof. Katarzyna Żukrowska.
Czytaj także:
Ponadto w audycji:
- dwie z czterech partii tworzących rząd Igora Matovicza wezwały premiera Słowacji do rezygnacji. Ich liderzy zadeklarowali swoją dymisję z rządowych stanowisk. Gwałtowny kryzys w koalicji spowodowało tajne sprowadzenie przez premiera rosyjskiej szczepionki Sputnik V. Nie wiedziała o tym ani prezydent, ani partnerzy w rządzie. Korespondencja Wojciecha Stobby;
- według danych Sztokholmskiego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI), światowa sprzedaż broni po raz pierwszy od kilkunastu lat przestała wzrastać. W grupie pięciu największych eksporterów odsetek wysłanej za granicę broni spadł w Chinach i w Rosji, jednak znacznie zwiększył się w Stanach Zjednoczonych, Francji i Niemczech. Rozmowa z Andrzejem Talagą z Warsaw Enterprise Institute;
- duńscy architekci, którzy spędzili dwa miesiące na Grenlandii w ośrodku imitującym życie na Księżycu, teraz zamierzają zbudować podobną konstrukcję symulującą warunki na Marsie. Lokalizacją ma być pustynia w emiracie Dubaju. Felieton Michała Strzałkowskiego.
***
Tytuł audycji: Więcej świata
Prowadził: Paweł Lekki
Goście: prof. Katarzyna Żukrowska (Szkoła Główna Handlowa), Andrzej Talaga (Warsaw Enterprise Institute)
Data emisji: 16.03.2021
Godzina emisji: 17.32
DS