Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Bartłomiej Makowski 24.04.2024

Polskie Radio Poznań - dziecko niecierpliwych entuzjastów

- Stworzyliśmy dalsze ogniwo łączące naród polski z cywilizacją świata – powiedział prezydent miasta Cyryl Ratajski, inaugurując 24 kwietnia 1927 roku emisję programu Polskiego Radia w Poznaniu.
Rozgłośnia w Poznaniu. Montaż urządzeń technicznych radiostacji, 1927Rozgłośnia w Poznaniu. Montaż urządzeń technicznych radiostacji, 1927Narodowe Archiwum Cyfrowe

Poznańska rozgłośnia powstała w innym trybie niż pozostałe oddziały Polskiego Radia. Radiostacja została uruchomiona przez Towarzystwo Radiofoniczne "Radio Poznańskie". Antena początkowo działała jako subkoncesjonariusz Polskiego Radia. Jako osobny byt funkcjonowała przez 6 lat, dopiero w 1933 roku została wchłonięta w struktury Polskiego Radia.

- W Poznaniu myśmy zaczęli zazdrościć Warszawie, że mają radiostację i rozpoczął się ruch samodzielny - wspominał prof. Jan Alkiewicz, jeden z twórców poznańskiej rozgłośni w audycji "Historia Polskiego Radia" Marii Bobrowskiej. - Inicjatywy wychodziły od władz, od młodych ludzi, tworzyły się kluby radioamatorów.


Posłuchaj
41:43 historia polskiego radia____2164_94_iv_tr_0-0_104948439e114ade[00].mp3 Audycja "Historia Polskiego Radia" Marii Bobrowskiej o historii Polskiego Radia w Poznaniu (PR, 20.11.1994)

 

Oddolna inicjatywa

- Poznań według planów odgórnych miał dostać radiostację w 1929 albo w 1930 roku, poznaniakom wydawało się to trochę późno i zaczęli starać się o wcześniejsze zbudowanie takiej radiostacji – wyjaśniała dr. Krystyna Laskowiczowa. - Przesądziły o tym dwa czynniki. Po pierwsze, teren poznański był objęty oddziaływaniem radiostacji niemieckich i ojcowie miasta chcieli jak najszybciej mieć swój ośrodek radiowy, żeby odbiorcy nie byli stale poddawani stacjom najmniej pożądanym w tym terenie. Po drugie, trzeba pamiętać o tym, że działały w Poznaniu dwa ośrodki już przygotowane na powstanie radia poznańskiego: pierwszy "Radioklub", który działał w redakcji "Dziennika Poznańskiego" i drugi, amatorska stacja nadawczo odbiorcza dyrekcji poczty.

Pierwszym dyrektorem został Kazimierz Okoniewski. Audycje zapowiadała na początku Maria Prusienkiewiczówna, warszawska spikerka. Trudne początki wspomina jedna z przedwojennych spikerek poznańskiej rozgłośni:

- Ja z początku miałam straszną tremę! Byłam sama z tym strasznym mikrofonem, który był w formie olbrzymiego wolego oka, a poza tym miałam po prawej, na ścianie, umieszczone sygnaturki, które musiałam obsługiwać. Płyty sama nagrywałam, ze stoperem w ręku trzeba było notować i z kochanym ZAiKS-em potem się rozliczać - mówiła weteranka poznańskiej radiofonii, Gabriela Krygier-Biernacka.

Koncerty i pierwsza transmisja meczu w historii polskiej radiofonii

Znakiem rozpoznawczym rozgłośni poznańskiej były koncerty. Symbolem tego może być fakt, że pierwszą - poza wystąpieniem prezydenta Cyryla Ratajskiego - audycją radia była transmisja z Opery Poznańskiej, zaś Bolesław Busiakiewicz, jeden z twórców radiofonii wielkopolskiej, wprowadził jako pierwszy na antenę koncerty życzeń. W rozgłośni występowały gwiazdy przedwojennej piosenki, m.in. Jan Kiepura:

- Kiepura to był oryginałem, wszyscy o tym wiedzieli. Jego niektóre wypowiedzi w auli przed koncertem były czasem niecenzuralne, ale jemu wszystko uchodziło! – wspominała pracownica przedwojennego radia w Poznaniu.

11 sierpnia 1929 poznańskie radio nadało pierwszą w historii polskiej radiofonii relację z meczu. Był to pojedynek piłkarski Warta Poznań - Philips Eindhoven, spotkanie komentował Ludomir Budziński.

- Najbardziej bawiło mnie, jak koledzy gracze po każdym golu patrzyli na mnie, jak ja reaguję na bramkę - wspominał pionier komentatorstwa sportowego.

Posłuchaj wspomnień radiowców z początków działalności poznańskiej rozgłośni Polskiego Radia.

bm