Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Maciej Machcewicz 24.04.2024

Wojna trojańska. Fakty i mity

Niektórzy współcześni archeologowie podważają prawdziwość przekazu Homera i istnienie Troi. Inni twierdzą, że posiadają dowody na istnienie pałaców Agamemnona i Nestora, a Odyseusza i Priama uznają za postacie historyczne. Starożytne wazy pokazują wojnę, którą można uznać za trojańską, ale nie jest pewne, czy przekazują mit, czy opowieść historyczną.
Achilles triumfujący po zwycięskim pojedynku z Hektorem, fresk autorstwa Franza von MatschaAchilles triumfujący po zwycięskim pojedynku z Hektorem, fresk autorstwa Franza von Matscha Wikipedia/domena publiczna

24 kwietnia 1184 roku p.n.e. to tradycyjna data upadku Troi.

Wojna bogów i ludzi

Dziesięcioletnia wojna, według greckiej mitologii, wybuchła po porwaniu przez Parysa, syna trojańskiego króla Priama, pięknej Heleny, córki króla Sparty Menelaosa. Na ratunek ruszyła potężna armia Achajów pod wodzą mykeńskiego władcy Agamemnona. Była to wojna nie tylko ludzi, ale też bogów i herosów. Wojnę, po latach nieskutecznego oblężenia, zakończył podstęp Odyseusza. Koń trojański otworzył Achajom bramy miasta i stał się przyczyną upadku potężnego królestwa.


Posłuchaj
51:47 troja___1737_05_ii_tr_0-0_11389028a77fbf93[00].mp3 Audycja poświęcona historii Troi z cyklu "Klub ludzi ciekawych wszystkiego". Gośćmi red. Hanny Marii Gizy są filolog klasyczna Iwona Żółtowska i archeolog dr hab. Krzysztof Nowicki (12.06.2005).

 

Homer - bajarz, czy pierwszy kronikarz ludzkości?

Epos "Iliada", przypisywany greckiemu aojdzie Homerowi, opisuje kluczowe pięćdziesiąt dni ostatniego roku oblężenia. Zawiera on jednak dokładny opis miasta i katalog okrętów, w którym przedstawiono miejsca pochodzenia wojsk atakujących Troję. Obraz pasujący do znanego nam układu sił w Grecji tego okresu.

Niektórzy współcześni archeolodzy podważają prawdziwość przekazu Homera i istnienie Troi. Inni twierdzą, że posiadają dowody na istnienie pałaców Agamemnona i Nestora, a Odyseusza i Priama uznają za osoby historyczne. Starożytne wazy i płaskorzeźby pokazują wojnę, którą można uznać za trojańską, ale nie jest pewne, czy przekazują mit, czy opowieść historyczną. Jeśli uwierzymy w przekaz Homera, to "Iliada" opowiada o pięćdziesięciu bardzo ważnych dniach w dziejach ludzkości.

Odkrycia Schliemanna

Wątpliwości miał rozwiązać Heinrich Schliemann. Niemiecki kupiec, łowca przygód i domorosły archeolog kierując się wskazówkami Homera ruszył na poszukiwanie Troi. W 1871 roku odkrył na wzgórzu Hisarlik ruiny dziewięciu miast, zakładanych jedno na drugim. Jedną z najniższych warstw, z pozostałościami potężnych fortyfikacji, uznał za mury homeryckiej Troi. W przekonaniu utwierdziło go odkopanie tzw. skarbu Priama, czyli zbioru kilku tysięcy różnych przedmiotów z drogocennych kruszców. Odkrycia Schliemanna stały się przedmiotem zaciekłej krytyki, a kontrowersje do dziś nie zostały wyjaśnione.

Co jest prawdą, co fikcją, a czego jeszcze nie wiemy o wojnie trojańskiej? Posłuchaj audycji Hanny Marii Gizy z cyklu "Klub ludzi ciekawych wszystkiego".

mjm