Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Martyna Konopka 08.06.2024

Parada Zwycięstwa w Londynie 8 czerwca 1946. Gorzkie ukoronowanie polityki aliantów wobec Polski

- W dniu zwycięstwa Polska, jako pierwszy kraj, który przeciwstawił się III Rzeszy, będzie kroczyć na czele parady zwycięstwa – mówił do polskich żołnierzy w 1940 roku Hugh Dalton, brytyjski minister wojny gospodarczej w rządzie Winstona Churchilla.

Sześć lat później - 8 czerwca 1946, w rok po zakończeniu II wojny światowej - ulicami Londynu przeszła wielka parada zwycięzców. W kolumnie, która ciągnęła się kilkanaście kilometrów, zabrakło Polaków.

src="http://static.prsa.pl/2c9cd5d3-53ff-4dee-a5cd-62a56f784a73.file"

Zaproszenie na paradę otrzymali od Brytyjczyków tylko żołnierze Dywizjonu 303, i to na krótko przed defiladą. Anglicy nie życzyli sobie, by w defiladzie brali udział przedstawiciele sił lądowych i marynarki wchodzących w skład Polskich Sił Zbrojnych, które przecież stanowiły jedną z najliczniejszych narodowych formacji walczących przeciwko hitlerowskim Niemcom. Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie liczyły w 1945 roku ok. 200 tys. żołnierzy (na Wschodzie ponad 100 tys.).

src=" //static.prsa.pl/e3e575f3-9366-490d-809d-d3e1b462ab38.file"

W tej sytuacji lotnicy z Dywizjonu 303, który wsławił się w bitwie o Anglię - w geście solidarności - zrezygnowali z udziału w paradzie. W efekcie londyńską aleją The Mall - obok Anglików i Amerykanów - maszerowali m.in. Czesi, Belgowie, Brazylijczycy, Meksykanie, a nawet weterani z Iranu i Fidżi. Polaków nie było.

Brytyjczycy nie chcieli zadzierać z Rosjanami, bo Polska została uznana za strefę wpływów sowieckich. Polski Rząd na Uchodźstwie nie był uznawany, cały wysiłek zbrojny Polaków na Zachodzie musiał zostać zapomniany. Gdyby przedstawiciele Polskich Sił Zbrojnych wzięli udział w defiladzie w liczbie odpowiadającej proporcjom w zaangażowaniu w walkę z Niemcami, to rząd brytyjski musiałby się jakoś odnieść do ówczesnej sytuacji politycznej. A tego nie chciał. Polska jako gracz na arenie międzynarodowej nie istniała.


Posłuchaj
32:47 Bitwa o Wielką Brytanię.mp3 Bitwa o Wielką Brytanię - audycja Bogusława Czajkowskiego z udziałem polskich pilotów m.in. kpt. Stanisława Skalskiego

Posłuchaj
23:29 miłość żąda ofiary__bitwa o anglię_audycja rwe tadeusza mieleszki.mp3 Miłość żąda ofiary cz.1 - audycja Tadeusza Mieleszki nadana z okazji 45. rocznicy trzymiesięcznej bitwy lotniczej o Wielką Brytanię (Rozgłośnia Polska RWE, 26.10.1980)

Posłuchaj
28:44 miłość żąda ofiary cz2.mp3 Miłość żąda ofiary cz.2 - audycja Tadeusza Mieleszki nadana z okazji 45. rocznicy trzymiesięcznej bitwy lotniczej o Wielką Brytanię (Rozgłośnia Polska RWE, 26.10.1980)

   

W 2003 roku brytyjski premier Tony Blair przeprosił polskich weteranów za postawę swoich poprzedników. Dwa lata później Polacy po raz pierwszy wzięli udział w londyńskiej paradzie zwycięstwa.

mk