To już druga część nowego cyklu Dwójki "Radiowe kreacje mistrzów". Tym razem audycja Iwony Malinowskiej, z udziałem historyka teatru - Joanny Godlewskiej, autorki "Najnowszej historii teatru polskiego", poświęcona była Marianowi Wyrzykowskiemu, wybitnemu aktorowi, reżyserowi i pedagogowi.
- W Powstaniu Warszawskim brał udział na dwa sposoby - mówi nasz ekspert. - Jako żołnierz zgrupowania "Bartkiewicz", ps. Żuk oraz jako uczestnik brygady artystycznej pod wodzą Leona Schillera. W dziennikach zachował się opis zrealizowanego w kawiarni spektaklu "Kantaty na otwarcie Teatru Narodowego", który przerwał niemiecki ostrzał i pożar - dodaje.
Marian Wyrzykowski aktywny artystycznie pozostawał przez niemal cały okres okupacji. Wykładał w tajnym Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej oraz współtworzył konspiracyjne wieczory poetyckie i teatralne. Zaprezentowane wówczas przez Wyrzykowskiego i jego żonę, Elżbietę Barszczewską, fragmenty "Irydiona" Krasińskiego oraz "Kleopatry" Norwida przeszły do historii polskiego teatru.
Nieocenionym źródłem informacji na temat jego artystycznej i życiowej drogi są pamiętniki z lat 1938-1969, opublikowane przez Instytut Sztuki PAN. Czytamy tam między innymi o krętej drodze prowadzącej mistrza do aktorstwa. Syn cieśli, wykształcił się na nauczyciela i ten zawód początkowo uprawiał. Dopiero za namową Józefa Kotarbińskiego rozpoczął studia aktorskie.
A jak jego talent oceniali Bohdan Korzeniewski i Antoni Słonimski? Jaki wpływ wywarł Marian Wyrzykowski na Zbigniewa Zapasiewicza? Więcej o przedwojennych i powojennych dokonaniach znakomitego aktora w nagraniu audycji Iwony Malinowskiej.
mm