Mechanika kwantowa to jedna z najtrudniejszych i najmniej znanych dziedzin fizyki - na całym świecie jedynie niewielka grupa specjalistów poznała jej tajniki. Dlatego "Science" uznał, że zbudowanie pierwszej w dziejach maszyny kwantowej należy uznać za najważniejsze wydarzenie w nauce w 2010 r.
Profesor Henryk Szymczak, fizyk, tłumaczy, że do tej pory wszystkie maszyny poruszały się zgodnie z zasadami prawa mechaniki klasycznej, która regulują ruch przedmiotów codziennego użytku. Natomiast mała maszyna porusza się tylko przez dziwne zasady mechaniki kwantowej. - Chodzi o to, że obiekt może być w dwóch różnych stanach, albo w dwóch miejscach - wyjaśnia naukowiec. Dzięki maszynie kwantowej niewielki kawałek metalu umieszczony w temperaturze bliskiej zera absolutnego może jednocześnie drgać i nie drgać. Zdaniem profesora, to odkrycie może być wykorzystane przy konstruowaniu nowych generacji komputerów kwantowych.
Kolejnym odkryciem roku uznano tzw. sztuczne życie. - To zsyntetyzowany chemicznie genom bakterii, w którym jest ok. 350 genów - wyjaśnia prof. Andrzej Legocki - biochemik i genetyk. Umieszczono go w genomie innej bakterii. Jego zdaniem, że sztucznym życiem ma to niewiele wspólnego. - To raczej nieistniejąca w przyrodzie instalacja biologiczna - ocenia naukowiec. Można ją wykorzystać np. przy produkcji lekarstw. Jest też ponoć bakteria, która przetwarza dwutlenek węgla w gaz energetyczny - metan.
W 2010 roku wiele działo sie w astronomii. - Nie było jednego, przełomowego odkrycia, ale było kilka wartych uwagi - mówi prof. Kazimierz Stępień - astronom i astrofizyk. Jego zdaniem, na pierwszym miejscu rankingu powinno znaleźć się odkrycie, które nie jest jeszcze do końca potwierdzone. Amerykańscy astronomowie w odległości 20 lat świetlnych, czyli stosunkowo blisko Ziemi odkryli planetę, na której mogłaby być woda w stanie płynnym. Tak to wynika z obliczeń. - Nie jest tam ani za ciepło, ani za zimno, więc mogłoby tam być życie w formie, którą znamy - zauważa naukowiec. A znamy już ok. 500 planet.
(ag)
Aby wysłuchać całej audycji, wystarczy kliknąć "Naukowe przeboje roku" w boksie "Posłuchaj" w ramce po prawej stronie.
"Wieczorów Odkrywców" można słuchać w soboty po godz. 20:00.