Uri Orlev: polski przekład to oryginał moich książek

Uri Orlev i jego młodszy brat Kazik zostali opisani w książce Jarosława Abramowa-Newerlego "Lwy mojego podwórka". Przyszły pisarz urodził się bowiem w Warszawie jako Jerzy Henryk Orłowski. Podczas wojny rodzina Orłowskich została przesiedlona do warszawskiego getta, w którym spędziła lata 1940-1943. W 1946 roku Orłowscy wyemigrowali do Palestyny i osiedlili się w jednym z kibuców w Dolnej Galilei. Tam Uri Orlev uczył się nie tylko mówić, ale też myśleć po hebrajsku.

Wydaną w 1981 r. "Wyspę na ulicy Ptasiej" prozaik napisał - podobnie jak wszystkie swoje utwory - w tym właśnie języku. W 1990 r. jej pierwsze polskie wydanie ukazało się jednak w tłumaczeniu z przekładu angielskiego. Dokonał tego Ludwik Jerzy Kern. – Wtedy można było już wjechać za żelazną kurtynę – wspominał pisarz. – Nie chciałem jednak być turystą w Polsce. To była przecież moja pierwsza ojczyzna. Kiedy jednak Jurek Kern powiedział mi, że tłumaczy moją książkę z angielskiego, miałem już inny powód, by przyjechać – powiedział.

Po przybyciu do Warszawy pisarz od razu poszedł odwiedzić wszystkie miejsca swojego dzieciństwa. W przeciwieństwie do młodszego brata pamiętał je doskonale. – Potem udałem się do Krakowa i trzy dni siedziałem z Kernem – opowiadał. – On czytał mi swoje tłumaczenie, a ja sprawdzałem to w hebrajskim oryginale. Trzeciego dnia powiedziałem mu: "Jurek, ty mi czytasz ten polski oryginał, a ja to sprawdzam w hebrajskim tłumaczeniu". Znaczenia wielu słów, które pisałem po hebrajsku, miały w mojej pamięci korzenie i asocjacje słów polskich – dodał.

W "Strefie literatury" z Urim Orlevem rozmawiała Joanna Szwedowska.

mc/jp