W audycji zastanawialiśmy się, dlaczego biografie stają się przedmiotem rozpraw sądowych. Pretekstem do dyskusji były dwie głośne sprawy: Szpilmanowie kontra Tuszyńska oraz Kapuścińska przeciw Domosławskiemu. - Oczywiste jest, że bliscy zmarłej już osoby zawsze będą protestować przeciw przedstawianiu jej w złym świetle - mówił prof. Maciej Mrozowski, medioznawca. - Z jednej strony jest więc nasze prawo do poznania postaci na stałe wpisanych w naszą kulturę, a z drugiej prawo do prywatności tych, którzy nie chcą, by wszystko wypłynęło, bo to może źle rzutować na ich relacje społeczne. Dylemat polega na tym, gdzie postawić cezurę, by nie przekształciła się w cenzurę - powiedział.
- Wszystko w życiu publicznym ma charakter konfliktowy - zauważył literaturoznawca prof. Włodzimierz Bolecki. - To jest bardzo widoczne w konflikcie dwóch różnych norm prawnych: swobody wypowiedzi i ochrony dóbr osobistych. Od systemu prawnego, od kultury społeczeństwa oraz od precedensów zależy, która z tych norm uznana zostanie za dominującą. W USA od dawna przeważa swoboda wypowiedzi. W Europie Wschodniej ta wolność wypowiedzi, nawet osoby mówiącej prawdę, jest kwestionowana poprzez normę, która wiąże się z ochroną wizerunku i tzw. dóbr osobistych - dodał.
Znawca literatury XX w. prof. Andrzej Zieniewicz zwrócił uwagę, że dyskutowany problem swoje korzenie ma przede wszystkim w społecznym funkcjonowaniu gatunków biograficznych. - Dziś biografia nie powstaje w warunkach gabinetowych, w których autor próbuje dogrzebać się do najbardziej głębinowej prawdy o życiu swojego bohatera - powiedział. - Dziś powstaje ona na rynku, wobec presji wydawnictw i całej kultury literackiej. Autor biografii więc znajduje się w położeniu, w którym różnego rodzaju aspekty życia bohatera konfrontowane są z potrzebami tego rynku. Jeśli mamy silny wymóg, by pisarz był wzorem cnót i autorytetem moralnym, to te mniej świetlane elementy jego życiorysu stają się nagle niezwykle ciekawe. Z drugiej strony wzrasta zapotrzebowanie na skandal, co często wykorzystują nawet sami pisarze przedstawiający siebie w autobiografii. Wzory biografii wypracowuje się więc zawsze wobec kultury literackiej danego czasu - mówił.
Audycję prowadził Bartosz Panek.