Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Dwójka
Krzysztof Komarnicki 01.10.2012

Wojciech Kilar Koryfeuszem Muzyki Polskiej

Obchodzącemu w tym roku jubileusz 80-lecia urodzin kompozytorowi Kolegium Elektorów przyznało Nagrodę Honorową.
Wojciech Kilar Koryfeuszem Muzyki PolskiejPAP/Andrzej Grygiel
Posłuchaj
  • Wojciech Kilar: nagroda Koryfeusza jest dla mnie szczególnie ważna, gdyż otrzymuję ją w gronie przyjaciół, polskich kompozytorów
  • Zygmunt Krauze: to wyróżnienie ma szczególne znaczenie, gdyż jest to nagroda całego środowiska muzycznego
Czytaj także

17 lipca 1932 roku w Lwowie przyszedł na świat jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów. Droga Wojciecha Kilara dowodzi, że głęboko osadzony w lokalnych tradycjach język artystyczny wciąż może zapewnić artyście globalną sławę.

Jeśli za kryterium statusu "kompozytora narodowego" uznać powszechną znajomość muzyki danego twórcy, to Wojciech Kilar zasługuje na to miano bardziej niż Szymanowski, Lutosławski czy Penderecki. Wszyscy słuchaliśmy jego fenomenalnych kompozycji do "Ziemi obiecanej" Andrzeja Wajdy , a młodsi tańczyli zapewne studniówkowego poloneza przy akompaniamencie popularnego fragmentu ścieżki dźwiękowej do "Pana Tadeusza". Muzykę Wojciecha Kliara charakteryzuje z jednej strony bardzo rzetelne klasyczne rzemiosło, z drugiej: niemal rozrywkowa witalność i chwytliwość. Na jednej szali polska tradycja etniczna, dla której trudno znaleźć bardziej wyrazisty symbol niż podana niemal dosłownie "góralszczyzna"; na drugiej - surowość i radykalizm typowy dla awangardowego minimalizmu.

Czytaj więcej o Wojciechu Kilarze>>>>

Nagrodę Koryfeusza Muzyki Polskiej w kategorii Osobowość Roku otrzymał Zygmunt Krauze .

Zygmunt
Zygmunt Krauze, fot. materiały promocyjne

To wybitny kompozytor, pianista i niestrudzony propagator muzyki współczesnej. W 2011 - Roku Tadeusza Różewicza - odbyła się premiera jego opery "Pułapka" do tekstu Jubilata. W muzyce Zygmunta Krauzego splatają się rozmaite wątki: muzyka unistyczna, muzyka przestrzenna, muzyka z innej muzyki, powrotu do korzeni, teatralna, fortepianowa, operowa... Sam kompozytor tak mówi o swej twórczości:

Forma utworu muzycznego jest dla mnie pierwszym i najbardziej istotnym zainteresowaniem. Ścierające się ze sobą dwie przeciwstawne tendencje w muzyce: dążenie do formy jednolitej oraz dążenie do formy o przebiegu kontrastowym są dla mnie zjawiskiem o pierwszorzędnej wadze.

Od mojej muzyki wymagam spokoju i organizacji. Te dążenia w mojej muzyce spełniają się w formie pozbawionej kontrastów, możliwie najbardziej jednolitej. Wszystkie impulsy, zmiany i konieczny ruch do podtrzymywania trwania muzyki nie wnoszą nowych elementów, nie są kontrastowe. To z czym słuchacz się spotyka w pierwszych sekundach trwania utworu - będzie trwało do końca. Nie będzie niespodzianek.

Ta muzyka wiąże się z możliwością innego sposobu odbioru. Idealną sytuacją byłaby taka, w której muzyka trwałaby stale, a słuchacz przychodziłby w dogodnej dla siebie porze i odchodził w momencie, jaki sam uznałby za stosowny.

Nagrodę w kategorii Wydarzenie Roku przyznano projektom Narodowego Instytutu Audiowizualnego zrealizowanym w ramach Europejskiego Kongresu Kultury podczas Krajowego Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji. ( Krzysztof Penderecki / Jonny Greenwood / Aphex Twin / Marek Moś / Orkiestra Kameralna Miasta Tychy AUKSO )

Jonny
Jonny Greenwood i Krysztof Penderecki

Podczas Europejskiego Kongresu Kultury we Wrocławiu (9-11 września 2011) we wspólnym projekcie muzycznym spotkali się trzej wybitni twórcy: Krzysztof Penderecki, Jonny Greenwood i Aphex Twin. Kuratorem projektu był Filip Berkowicz.

Jonny Greenwood - kompozytor i gitarzysta zespołu Radiohead - otwarcie manifestuje swoje przywiązanie do muzyki Krzysztofa Pendereckiego. Aphex Twin to z kolei wybitna postać współczesnej muzyki elektronicznej, pierwszy artysta techno, którego utwory zostały przetranskrybowane na orkiestrę i były wykonywane w najważniejszych salach koncertowych na świecie.

Podczas wrocławskich koncertów zaprezentowane zostały trzy kompozycje Krzysztofa Pendereckiego pochodzące z awangardowego okresu jego twórczości (1960-62): "Polymorphia", "Ofiarom Hiroszimy - tren" i "Kanon". Miały miejsce również światowe premiery dwóch utworów, zainspirowanych "Polymorphią" (w 50. rocznicę jej prawykonania): "Polymorphia Reloaded" Aphex Twina i "48 Responses to Polymorphia" Jonny’ego Greenwooda.

Wybór "Ofiarom Hiroszimy" został z kolei podyktowany przede wszystkim zależnością, jaka zachodzi pomiędzy tym dziełem a utworem "Popcorn Superhet Receiver" Greenwooda, powstałym z inspiracji muzyką Pendereckiego. Program koncertów dopełnił "Kanon" na 52 instrumenty smyczkowe i taśmę, dwa sety autorskie Aphex Twina oraz kompozycja z soundtracku "There Will be Blood" Jonny’ego Greenwooda. Artystom towarzyszyła Orkiestra Kameralna Miasta Tychy AUKSO pod batutą Krzysztofa Pendereckiego i Marka Mosia.