To pierwsza tak obszerna publikacja dotycząca wielu aspektów ludowych motywów bajkowych. Słownik składa się czterech działów: badacze i zbieracze polskiej bajki ludowej, teoria bajki ludowej, najpopularniejsze motywy i wątki bajkowe oraz związki rodzimej bajki z innymi zjawiskami kulturowymi.
- To efekt pracy solowej i zespołowej - mówiła w audycji prof. Violetta Wróblewska. - Wiązało się z nią kilka zasadniczych problemów, począwszy od tego, jak definiujemy polską bajkę ludową czy samą nawet polskość. Wiele motywów obecnych w bajkach i legendach to tropy wędrujące, m.in. niemieckie, francuskie czy angielskie. Ale jest wśród nich kilkanaście oryginalnych, polskich.
Jakich? Większość z nas od razu powie, że typowo polskie będą historie o Wandzie, co nie chciała Niemca, Piaście czy Popielu. - W nich akurat nie ma elementów bajki ludowej - zdradziła prof. Wróblewska. - Losy Wandy to przykład historii tworzonych przez elity w celach propagandowych. Do bajek ludowych zaliczyć możemy za to legendy o Panu Twardowskim czy Borucie.
Ważne dla identyfikacji takich bajek, jak mówiła gość audycji, jest przypisanie ich pewnym tradycjom lokalnym. - Pojawiają się w nich nazwy własne miejscowosci, regionalne nazwy narzędzi pracy, zwyczaje, obrzędy. To cecha charakterystyczna tych bajek - tłumaczyła prof. Wróblewska.
Trzytomowy "Słownik polskiej bajki ludowej" rozjaśnia łącznie 266 haseł, w tym nie tylko genezę takich postaci, jak topielce, zmory, krasnoludki, Krak, Bazyliszek czy Sinobrody, ale i pojęcia oraz twórczość badaczy bajek. Na powiązanej z publikacją stronie dostepne są także teksty niepublikowanych dotąd polskich bajek.
Okładka "Słownika polskiej bajki ludowej" autorstwa Violetty Wróblewskiej
W audycji również Agnieszka Gąsienica-Giewont opowiadała o blogu/vlogu góralskim "Hop cup". Posłuchaliśmy też pieśni z nowej płyty "Glashu" Mary Ann Kennedy, szkockiej pieśniarki tworzącej w języku gaelickim.
Zachęcamy do odsłuchania audycji.
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Maria Baliszewska
Goście: prof. Violetta Wróblewska (autorka słownika), Agnieszka Gąsienica-Giewont (muzyk, autorka blogu "Hop cup"), Mary Ann Kennedy (pieśniarka)
Data emisji: 10.09.2019
Godzina emisji: 15.15
at