"Stoimy na granicy
wyciągamy ręce
i wielki sznur z powietrza
wiążemy bracia dla was"
(Z. Herbert, "Węgrom", fragm.)
Powstanie węgierskie 1956, nazywane jest dziś rewolucją 1956, rozpoczęło się 55 lat temu, 23 października, i trwało do 10 listopada 1956, kiedy to zostało ostatecznie stłumione przez zbrojną interwencję Armii Radzieckiej. Było ono dramatyczną próbą narodu węgierskiego zdobycia wolności i uwolnienia się spod sowieckiej dominacji.
"Gdy pod pomnikiem Bema…" to słuchowisko poetycko-dokumentalne prezentujące, w znakomitych aktorskich interpretacjach, wiersze polskich poetów, które były wyrazem solidarności polskiej inteligencji z Węgrami walczącymi o wolność i niezależność podczas październikowej Rewolucji`56 (m.in. liryki Karpowicza, Jastruna, Ważyka, Iwaszkiewicza, Przybosia), oraz wiersze poetów węgierskich (Sándora Petöfiego i Mihály Vörösmartyego w przekładzie Juliana Wołoszynowskiego i Tadeusza Nowaka).
Wiersze urozmaicają nagrania dokumentalne ze zbiorów Polskiego Radia z 1956 roku oraz fragmenty audycji archiwalnych Anny Retmaniak z 1956 roku i Jerzego Tuszewskiego z 1996 roku.
Słuchowisko ilustrowane jest szczególną muzyką – usłyszymy m.in. Rapsodię węgierską a-moll Franza Liszta czy też utwory Jana Garbarka.
Adaptacja Wacława Tkaczuka, opracowanie muzyczne Małgorzaty Małaszko, reżyseria Andrzeja Piszczatowskiego. Obsada: Anna Dereszowska, Mariusz Benoit, Andrzej Piszczatowski, Elżbieta Kijowska, Andrzej Ferenc.
21 października (piątek), godz. 21:30
Uwaga! W związku z 55. rocznicą wybuchu powstania na Węgrzech w przyszłym tygodniu uruchamiamy specjalny serwis internetowy Wegry56.polskieradio.pl. Udostępnimy w nim ocalone, i dzięki nowoczesnej technologii odzyskane, unikalne nagrania (tzw. taśmy z Koblencji) dotyczące tego ważnego wydarzenia w historii najnowszej i jednego z bardziej gorących okresów w działalności Radia Wolna Europa. Dokumentują one nie tylko czas narodowej rewolucji i krwawej interwencji wojsk sowieckich na Węgrzech, ale także rozgrywające się w tym samym okresie wydarzenia w Polsce po wydarzeniach w Poznaniu w czerwcu 1956 r. (zmiany w kierownictwie partii, radzieckie naciski na polskie władze), Egipcie (wybuch wojny po nacjonalizacji kanału sueskiego) oraz USA (wybory powszechne i prezydenckie).
Zapraszamy do wysłuchania zapowiedzi serwisu.