Organizatorami konkursu są Telewizja Polska, Polskie Radio i Instytut Pamięci Narodowej. Nagrody zostały wręczone podczas gali, która odbyła się 15 listopada w siedzibie Telewizji Polskiej w Warszawie. Honorowy Patronat nad uroczystością objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski.
W kategorii "Najlepsza książka naukowa poświęcona dziejom Polski i Polaków w XX wieku" jury wyróżniło pracę Patryka Pleskota "Kłopotliwa Panna »S«. Postawy polityczne Zachodu wobec Solidarności na tle stosunków z PRL 1980-1989".
- Ta książka była wyzwaniem nie tylko intelektualnym. Największa trudność przy jej pisaniu była natury logistycznej - opowiadał Patryk Pleskot. - Trzeba było zorganizować wyjazdy do kilku państw, uzyskać dostęp do archiwaliów w 20 różnych placówkach na całym świecie. Udało się to zrealizować dzięki Instytutowi Pamięci Narodowej, w którym pracuję - dodał. Autor przyznał, że cieszy się z nagrody. - Konkurencja była duża - powiedział. - Każdą z nominowanych książek aż chce się przeczytać. To świetne tytuły, dlatego cieszę się, że to właśnie moja praca wzbudziła największe uznanie ze strony jury - mówił.
W kategorii "Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku" jury uhonorowało pracę Marka Żebrowskiego "Jerzy Giedroyć. Życie przed »Kulturą«". - Pomysł na tę książkę wziął się z niedosytu czytelniczego - powiedział autor. - Jest wiele publikacji o Jerzym Giedroyciu, ale zazwyczaj ich autorzy prześlizgiwali się przez niemal połowę jego życia. Zrobił to zresztą sam Giedroyć w "Autobiografii na cztery ręce". Chciałem, by ktoś napisał taką książkę, i pomyślałem, że sam mogę to zrobić - dodał.
- Jestem szczęśliwy, że jury uznało, że kilka lat, które poświęciłem biografii Jerzego Giedroycia, warte są tej nagrody - wyznał Marek Żebrowski. - Wydaje mi się, że naukowcy mają czasem pewien odruch nieufności wobec książek, które nie są książkami naukowymi, bez aparatu naukowego i bez przypisów. Jeśli więc moja praca wzbudziła zaufanie jury złożonego z najwybitniejszych polskich historyków, to mogę być dumny - mówił.
Prof. dr hab.Piotr Franaszek opowiadał, że właśnie spośród książek popularnonaukowych najtrudniej było wybrać najlepszą pracę. Dlatego po raz pierwszy w historii konkursu jury zdecydowało o przyznaniu wyróżnienia specjalnego. Uhonorowano nim książkę "Śladami zbrodni. Przewodnik po miejscach represji komunistycznych lat 1944-1956" przygotowaną pod redakcją Tomasza Łabuszewskiego.
Swoje nagrody przyznali także czytelnicy głosujący na internetowej stronie konkursu. W kategorii książek popularnonaukowych wyróżnili pozycję autorstwa Marka A. Koprowskiego "Wołyń epopeja polskich losów 1939-2013 akt I, akt II", która uzyskała 2 753 głosy. Natomiast najlepszą książką naukową według czytelników była publikacja "Lech Kaczyński. Biografia polityczna 1949-2005" Sławomira Cenckiewicza, Adama Chmieleckiego, Janusza Kowalskiego i Anny K. Piekarskiej. Praca zdobyła na stronie internetowej 4 665 głosów. Książka ta to w gruncie rzeczy pierwsza biografia polityka III RP.
- Żyjemy w kraju, w którym nie pisze się biografii przywódców - zauważył jeden z autorów publikacji, Sławomir Cenckiewicz. - Żaden prezydent Rzeczpospolitej nie doczekał się pełnej naukowej biografii. W przypadku Lecha Kaczyńskiego to sytuacja szczególna, bo jest to postać powszechnie przez media krytykowana i to wytworzyło pewien klimat, w którym niewielu chciałoby się zająć biografią tego polityka - powiedział.
W audycji wypowiadał się także członek jury, prof. Wojciech Roszkowski.
Z laureatami nagrody rozmawiała Monika Pilch.
mc