Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Dwójka
migrator migrator 28.04.2008

Studio form dokumentalnych: Żydowski Związek Wojskowy

W Studiu form dokumentalnych historia Żydowskiego Związku Wojskowego.

28 kwietnia 2008, godz. 21:30

W powstaniu w getcie warszawskim brały udział dwie formacje zbrojne: Żydowska Organizacja Bojowa i Żydowski Związek Wojskowy. Przez dziesięciolecia zarówno w Polsce jak i Izraelu, historia powstania kwietniowego była przede wszystkim historią ŻOB. Do dziś dzieje ŻZW pełne są luk i niewiadomych. Nie ma zgody nawet co do faktów podstawowych: nazwy organizacji, daty jej powstania, składu kadry dowódczej czy wreszcie szczegółów działań bojowych w okresie postania. Na powstanie i ugruntowanie się tego obrazu złożyło się szereg czynników. Nie bez znaczenia były zaszłości wynikające z dawnego antagonizmu pomiędzy partiami tworzącymi ŻOB a syjonistami-rewizjonistami. We wspomnieniach członków ŻOB, zwłaszcza w pierwszych latach powojennych, znaczenie wysiłku syjonistów-rewizjonistów było minimalizowane. Jednak kwestie te, choć istotne, nie były najważniejsze. Wojnę przeżyli bardzo nieliczni bojowcy ŻZW, zaś pozostawione przez nich materiały autobiograficzne były w wielu miejscach mało dokładne. Co więcej, dzieje ŻZW nie budziły również większego zainteresowania wśród spadkobierców przedwojennego ruchu rewizjonistycznego. Narodziło się ono dopiero na początku lat sześćdziesiątych.O próbach odczytania historii Żydowskiego Związku Wojskowego mówią: profesor Israel Gutman, historyk izraelski, uczestnik powstania w Getcie warszawskim, dr Dariusz Libionka z Centrum Badań nad Historią Żydów IFiS Polskiej Akademii Nauk i Anka Grupińska, autorka rozmów z żołnierzami getta warszawskiego.

Zaprasza Joanna Szwedowska