Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Paweł Jakubicki 17.07.2014

Wojna, która stworzyła Stalina i Hitlera

Wielki konflikt zbrojny, który ogarnął Europę i wiele krajów pozaeuropejskich narastał przez lata. Pierwsza wojna światowa została wywołana przez jedno spektakularne zdarzenie i była największym konfliktem zbrojnym w Europie od czasów wojen napoleońskich.
Wojna, która stworzyła Stalina i HitleraPR24
Posłuchaj
  • 17.07.14. Andrzej Sowa „Początkowo wydawało się, że pierwsza wojna światowa będzie trwać bardzo krótko (...)"

28 czerwca 1914 roku w Sarajewie Garwiło Princip zastrzelił austro - węgierskiego następcę tronu Franciszka Ferdynanda i jego żonę Zofię. Stało się to pretekstem do wybuchu wojny, do której przystąpiły wszystkie mocarstwa europejskie. Państwa ententy: Francję, Wielką Brytanię i Rosję nazywano koalicją lub aliantami, zaś Niemcy, Austro –Węgry były określane jako państwa centralne.

Pierwsza taka wojna

W sierpniu 1914 roku do wojny po stronie koalicji przystąpiła Japonia a w listopadzie po stronie państw centralnych stanęła Turcja. Walczące mocarstwa miały posiadłości w Azji i Afryce, dlatego walki przybrały charakter prawdziwie światowy. Pierwsza wojna światowa trwała od 28 lipca 1914 do 11 listopada 1918.

- Wojna, która toczyła się w Europie w latach 1914-1918 trwała bardzo długo m.in. dlatego można powiedzieć, że to była wielka wojna. Tak długich walk w Europie nie było od czasów wojen napoleońskich. Wojna trwała bardzo długo, dlatego nazwano pierwszą wojnę mianem światowej – podkreślił w PR24 Andrzej Sowa, historyk, dziennikarz.

Światowy konflikt zbrojny

Początkowo wojnie towarzyszył nastrój patriotycznego entuzjazmu. W Berlinie, Paryżu czy w Petersburgu tłumy żegnały odjeżdżających na front żołnierzy wierząc w szybkie zwycięstwo.

- Od pierwszych dni walk nikt nie nazywał wojny, bo miała ona trwać bardzo krótko. Cesarz niemiecki Wilhelm żegnając swoich żołnierzy powiedział obiecuję Wam, że wrócicie z wojny zanim liście opadną z drzew”. Jak wiemy działania wojenne toczyły się przez cztery lata i nie była to mała wojenka – zaznaczył w PR24 Andrzej Sowa.

Nowi przywódcy

Pierwsza wojna zakończyła się klęską państw centralnych, likwidacją Świętego Przymierza. W Europie Środkowej i Południowej powstały liczne państwa narodowe. Po latach niewoli niepodległość odzyskała Polska.Wojna dała też podłoże do rozwoju faszyzmu, nazizmu i socjalizmu. Rok 1914 wyznaczył symboliczny koniec wieku XIX i koniec hegemonii europejskiej na świecie.

- Można powiedzieć, że pierwsza wojna stworzyła dwóch największych dyktatorów w Europie : Stalina i Hitlera. Oba państwa: Rosja  i III Rzesza przegrały wojnę i nie były zadowolone z wyników traktatów pokojowych. Niemcy nie mogły pogodzić się ze skutkami wojny dlatego to, co wydarzyło się w kolejnych latach było wyrazem niezadowolenia  - wyjaśnił w PR24 Andrzej Sowa .

PR24/Paulina Olak