W drugiej połowie lat 30. XX wieku sytuacja w Europie Środkowo-Wschodniej stawała się coraz trudniejsza. Ekspansywna polityka III Rzeszy była łatwo zauważalna – Berlin dokonał anschlussu Austrii i rozbioru Czechosłowacji.
Polska, poprzez traktaty międzynarodowe, starała się chronić odzyskaną w 1918 roku niepodległość. Jednak pakt o nieagresji między Polską a ZSRR z 1932 roku i deklaracja polsko-niemiecka o niestosowaniu przemocy z 1934 roku okazały się niewystarczające wobec tajnego protokołu do paktu Ribbentrop-Mołotow. Realizacja porozumienia doprowadziła do polskiej klęski we wrześniu 1939 roku.
- Gdyby pakt Ribbentrop-Mołotow nie został podpisany, Adolf Hitler nie miałby tak dużej swobody działania. Być może nawet nie zdecydowałby się na agresję jesienią 1939 roku. Zwłaszcza że ze względu na warunki pogodowe czas naglił - tłumaczył w Polskim Radiu 24 dr Paweł Kosiński z Instytutu Pamięci Narodowej.
Brak reakcji
Tajny protokół do paktu Ribbentrop-Mołotow, nieznany polskim politykom, zakładał IV rozbiór Polski. Choć zachodnie kraje znały treść dokumentu, nie przekazały tych informacji Warszawie.
- Dokument był dziwny pod tym względem, że zawarły go państwa niegraniczące ze sobą. Pakt o nieagresji zazwyczaj zawierają kraje, które mają wspólną granicę. W owym czasie ZSRR i III Rzeszę dzieliły setki kilometrów - dodał Gość PR24.
Dr Paweł Kosiński mówił w PR24 m.in. o reakcji polskich władz na pakt Ribbentrop-Mołotow.
Nie tylko Polska
Zgodnie z paktem Ribbentrop-Mołotow Polska miała zostać podzielona według linii Narew-Wisła-San. Plany Moskwy i Berlina nie ograniczały się jednak tylko do rozbioru Rzeczpospolitej.
- Finlandia, podobnie jak Łotwa i Estonia miały przynależeć do Związku Radzieckiego. Moskwa rościła sobie również prawa do części Rumunii – Besarabii. Natomiast Litwa miała znaleźć się pod niemiecką strefą wpływu - wyjaśniał dr Paweł Kosiński.
Dziś 23 sierpnia jest Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu.
PR24/MP
23.08.14 Dr Paweł Kosiński: „Gdyby pakt Ribbentrop-Mołotow nie został podpisany, Adolf Hitler nie miałby tak dużej swobody działania (…)”