Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Adam Koniecki 07.05.2017

Ewa Stankiewicz: nie było woli, by wyjaśnić kto zabił Pyjasa

Dokument "Trzech kumplach" już w chwili emisji w 2008 roku wstrząsnął środowiskiem byłej opozycji. Opowiada losy trzech krakowskich studentów i kolegów – Bronisława Wildsteina, Lesława Maleszki i Stanisława Pyjasa. To rekonstrukcja zdarzeń, które doprowadziły do śmierci Pyjasa oparta na rozmowach z ludźmi, którzy ich znali i się z nimi przyjaźnili, ale też z oficerami Służby Bezpieczeństwa, którzy inwigilowali środowisko opozycyjne. Film demaskuje też Maleszkę – jak się okazało – donosiciela. O Stanisławie Pyjasie i "Trzech kumplach" mówiła w Polskim Radiu 24 współautorka filmu (obok Anny Ferens) Ewa Stankiewicz.
Posłuchaj
  • 07.05.2017 Ewa Stankiewicz: „,W Polsce, która nie uwolniła się od więzów postkomunizmu, nie było woli politycznej, by wyjaśnić kto zabił”
Czytaj także

W niedzielę mija 40 lat od dnia, w którym znaleziono ciało Stanisława Pyjasa, współpracownika Komitetu Obrony Robotników, studenta UJ. Sprawa jego śmierci do dziś nie została wyjaśniona. Jej okoliczności bada obecnie krakowski pion śledczy Instytutu Pamięci Narodowej. Według Ewy Stankiewicz nie ulega wątpliwości, że Stanisław Pyjas został zabity. - Niestety, w Polsce, która nie uwolniła się od więzów postkomunizmu, nie było woli politycznej, by wyjaśnić kto zabił. SB mówiła, że spadł ze schodów, natomiast przyjaciele po wizycie w kostnicy zobaczyli coś zupełnie innego – mówiła autorka "Trzech kumpli".

Jak podkreślała rozmówczyni Polskiego Radia 24, losty tytułowcy "Trzech kumpli" pokazują symbolicznie losy Polaków. – Przyjaźnili się, wszyscy mieli aspiracje, by zostać pisarzami i mieli talent. Jeden nie miał szansy się rozwinąć, ponieważ został zamordowany przez SB, a drugi okazał się zdrajcą, który donosił na przyjaciela, a trzeci próbował lojalnie dowiedzieć się kto zabił – powiedziała Ewa Stankiewicz.

Zdaniem autorki donoszenie to kwestia mentalności. - Chciałam zrozumieć jak to jest możliwe tak się przyjaźnić, być blisko, a jednocześnie tak świadomie zdradzać i donosić. W momencie kiedy Pyjas ginie, Maleszka w dalszym ciągu donosił na przyjaciół, którzy próbowali sami dowiedzieć się jaka była prawda. To pokazuje pewną mentalność – stwierdziła rozmówczyni Polskiego Radia 24.

Więcej w całej rozmowie.

Gospodarzem audycji był Jakub Kukla.

Polskie Radio 24/kk/PAP

____________________

Data emisji: 07.05.2017

Godzina emisji: 14:32