O wielkim, 63-dniowym zrywie niepodległościowym mówił w PR24 Maciej Żuczkowski, historyk z Instytutu Pamięci Narodowej.
Warszawa od początku była kulą u nogi nazistowskich okupantów. Najpierw, podczas Kampanii Wrześniowej, aż do 28 września stawiała opór najeźdźcy, a następnie przez lata okupacji była głównym punktem oporu Polaków.
73. rocznica Powstania Warszawskiego - czytaj więcej
- Warszawa od samego początku okupacji była miejscem szczególnym. Oprócz tego, że pełniła funkcję przedwojennej stolicy kraju, była siedzibą władz politycznych i wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego. Niemcy bali się tego miejsca. Hitler w Warszawie był tylko raz – w październiku 1939 roku. Naziści podkreślali, że ze stolica przysparzała im najwięcej problemów – przypomniał Żuczkowski.
Powstanie Warszawskie przeszło do historii jako wielki, niepodległościowy zryw. Nie tylko przeciwko niemieckiemu okupantowi, lecz także wbrew mocarstwowym planom Józefa Stalina.
- W moim przekonaniu powstanie nie było antysowieckie. Było za to manifestem wolności. Chcieliśmy pokazać, ze sami potrafimy się wyzwolić. Owszem, z pomocą Rosjan, ale z inspiracji władz polskich. Warszawa miała być oswobodzona podobnie jak Wilno, które w większości zostało zdobyte przez żołnierzy Armii Krajowej. Co prawda potem Sowieci aresztowali bohaterów Wilna, ale w przypadku Warszawy potencjalne represje miały odbić się w Europie szerszym echem – ocenił Gość PR24.
Warszawa została w 1944 roku została doszczętnie zniszczona. Po jej murach spływała krew powstańców. Czy Powstanie Warszawskie było ważnym wydarzeniem w kontekście zakończenia II Wojny Światowej?
- Powstanie Warszawskie miało niewielkie znaczenie militarne. Siły niemiecki przeznaczone do walk o Warszawę liczyły kilkadziesiąt tysięcy ludzi. W kontekście milionowych armii walczących na frontach II Wojny Światowej to była garstka. Trzeba podkreślić, że po drugiej stronie Wisły podczas Powstania stałą armia sowiecka. Gdyby wkroczyła do akcji, II Wojna Światowa skończyłaby się wcześniej – podsumował Żuczkowski.
PR24/Mateusz Patoła