Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Maciej Machcewicz 11.03.2022

Lend-Lease Act – tysiące ton sprzętu dla walczących z Osią Berlin-Tokio-Rzym

- II wojnę światową w Europie wygrał żołnierz sowiecki, ale na amerykańskiej ciężarówce, posilający się amerykańskimi konserwami, w mundurze z amerykańskiego sukna i strzelający pociskami napełnionymi amerykańskim prochem – mówił prof. Paweł Wieczorkiewicz na antenie Polskiego Radia.
Aliancki pociąg transportujący zaopatrzenie do ZSRS przez Cesarstwo Iranu w ramach Lend-Lease fot. Wikimedia Commons.Aliancki pociąg transportujący zaopatrzenie do ZSRS przez Cesarstwo Iranu w ramach Lend-Lease fot. Wikimedia Commons.

11 marca 1941 roku w Stanach Zjednoczonych przyjęto Lend-Lease Act o pomocy dla krajów walczących z zagrożeniem niemieckim, włoskim i japońskim. Polegała ona na kredytowej sprzedaży broni.

Transporty z początku wysyłano do Wielkiej Brytanii, ale z czasem głównym beneficjentem stał się Związek Sowiecki. Stalin koncentrował się na produkcji broni, na zachodzie kupował przede wszystkim sprzęt komunikacyjny i wszelkiego rodzaju środki techniczne. Trzy główne drogi, którymi pompowano setki tysięcy ton zaopatrzenia wojennego, wiodły przez Arktykę (sławne konwoje murmańskie) Persję i Iran.

Według szacunków rosyjskich historyków do Związku Sowieckiego trafiło 427 tysięcy samochodów, 22 tysiące samolotów, 13 tysięcy czołgów, 9 tysięcy traktorów, 2 tysiące lokomotyw, 11 tysięcy wagonów, 3 miliony ton benzyny lotniczej, 350 tysięcy ton materiałów wybuchowych, 15 milionów par butów, 70 mln metrów kwadratowych tkanin ubraniowych, 4 miliony opon oraz 200 tysięcy kilometrów drutu telefonicznego.

- Amerykanie za dostawy sprzętu kupili sobie krew sowieckiego żołnierza – skomentował prof. Wieczorkiewicz – im więcej bowiem ginęło żołnierzy sowieckich, ale i niemieckich na froncie wschodnim, tym mniej musiało zginąć Amerykanów i Brytyjczyków.


Posłuchaj
03:11 postacie i wydarzenia ii wojny światowej (31)___91_05_iv_tr_0-0_99018571e5df444[00].mp3 Gawęda historyczna prof. Pawła Wieczorkiewicza na temat amerykańskiej pomocy dla Europy. (PR, 14.02.2005)

 

mjm