Prof. Zbigniew Gnat-Wieteska gromadził swoją kolekcję od 1973 roku. Zbiór obejmuje liczne materiały poświęcone historii polskiej wojskowości XX wieku, w tym między innymi zdjęcia, komunikaty Biura Informacji NSZ, materiały propagandowe "Brygady Świętokrzyskiej", a także meldunki Podokręgu "Białowieża" AK oraz raporty Batalionów Chłopskich. Ponadto w archiwum znalazły się także egzemplarze prasy "gadzinowej" i konspiracyjnej prasy podziemnej.
- Wiele materiałów o dużej wartości historycznej uległo i ulega zniszczeniu – zaznaczył prof. Gnat-Wieteska w rozmowie z Polską Agencją Prasową. Na potwierdzenie swoich słów opowiedział o próbie zdobycia dokumentów ukrytych przez żołnierzy Armii Krajowej w stodole.
- Były oficer Obwodu "Mewa" w Mińsku Mazowieckim w swojej relacji podał mi w formie szkicu namiary na archiwum ośrodka Latowicz Armii Krajowej. Po otrzymaniu tego listu pojechałem do Latowicza. Poszukałem gospodarza, u którego te dokumenty były przechowywane. Powiedziałem, że przyjeżdżam z rekomendacji i chciałbym przejąć to archiwum. Usłyszałem od gospodarza, że dokumenty były w stodole, a ta kilka dni temu została rozebrana. Nikt nie zwrócił uwagi na dokumenty – wspominał profesor.
Wśród przekazanych materiałów znajdują się również spisane podczas spotkań z byłymi żołnierzami relacje dotyczące Powstania Warszawskiego i konspiracji na Mazowszu.
- Jeden z moich rozmówców dał mi bogatą i obszerną relację, ale z zastrzeżeniem, że mogę ją wykorzystać dopiero po jego śmierci. Obawiał się bowiem, że jeszcze może się nim zainteresować Służba Bezpieczeństwa – dodał prof. Zbigniew Gnat-Wieteska w rozmowie z PAP.
Dokumenty zostaną poddane gruntownej konserwacji i wkrótce udostępnione.
PAP/pm/jb