Kobiety brały udział w obronie Lwowa, a także walczyły z najazdem bolszewickim w 1920 roku. Materiały na ten nieco marginalizowany temat od lat zbiera krakowski historyk Stanisław Maria Jankowski, autor książki "Dziewczęta w maciejówkach".
W radiowej Jedynce opowiadał o Wandzie Gertz, która w wieku 18 lat poszła na front pierwszej wojny światowej. Historyk określił ją jako "wspaniałą postać”. Opowiadał, że uczestniczyła ona także w wojnie polsko-bolszewickiej, była adiunktem Józef Piłsudskiego – sugerowała mu, co powinien czytać i dostarczała mu materiały.
W czasie II wojny światowej uczestniczyła w kobiecych drużynach dywersyjnych, kierowała też kobietami, które poszły do niewoli. – A potem cóż. Praca w fabryce drutu – dodała.
Wanda Gertz służyła pod pseudonimem Kazimierz "Kazik" Żuchowicz na froncie galicyjskim, uczestniczyła w różnych bitwach w oddziale artylerii.
Zajrzyj na strony serwisu specjalnego "Radia Wolności">>>
– Ona absolutnie nie chciała chować się za plecami kolegów, jeżeli trzeba było kopać, to stawała z łopatą (…) nie wykorzystywała tego, że jest kobietą. Wielu żołnierzy znało ją jako Kazika Żuchowicza, natomiast kilku zwierzchników wiedziało, kto kryje się pod tym mundurem. Próbowali wyznaczać jej lżejsze zadania, ale nigdy nie dała się na to nabrać, nigdy nie chciała korzystać z jakichś specjalnych ulg w takiej sytuacji – podkreśliła.
Stanisław Maria Jankowski zaznaczył, że zarówno Piłsudski jak i władze austriackie nie zgadzali się, żeby kobiety znajdowały się na tzw. pierwszej linii. Była zgoda jedynie na pełnienie funkcji sanitariuszki. Wanda Gertz nie była jednak jedyną kobietą, która walczyła o wolność Polski. Jeśli chcesz poznać pozostałe bohaterki posłuchaj dźwięku.
Posłuchaj też, jak po latach niewoli odradzała się niepodległa Polska.
Więcej znajdziesz na platformie "moje.polskieradio.pl">>>