- Głównym zadaniem Narodowego Banku Polskiego jest utrzymywanie stabilnego wzrostu cen i żeby to uczynić bank centralny musiał obniżyć w zeszłym roku dość istotnie stopy procentowe. Odczuła to większość Polaków, ponieważ posiadacze depozytów mają niższe odsetki, a ci, którzy spłacają kredyty, mają niższe raty. To była główna zmiana, jaka nastąpiła w polityce banku centralnego w zeszłym roku, czyli obniżenie stóp procentowych – ocenia Ignacy Morawski, główny ekonomista BIZ Banku. – Marek Belka tłumaczył w Sejmie, jakie są przesłanki polityki pieniężnej. Musiał wyjaśniać, dlaczego inflacja jest zbyt niska. Tak naprawdę celem NBP jest utrzymanie inflacji w pobliżu 2,5 proc. Tymczasem inflacja wynosi 0,3 proc. Bardzo wiele osób zadaje pytanie, czy bank centralny nie popełnił błędu, pozwalając na zbyt duży spadek inflacji – dodaje.
W przekonaniu ekonomisty stopy procentowe można było obniżyć bardziej, niż to uczyniono, ale należy zastanowić się, jakie informacje były dostępne bankowi centralnemu w momencie, kiedy podejmował decyzję.
- Patrząc z tego punktu widzenia, NBP w zeszłym roku nie popełnił błędów. Bank centralny pomylił się w 2012 roku, kiedy zbyt późno zaczął obniżać stopy procentowe, ale w zeszłym roku nadgonił te opóźnienia – uważa Morawski.
Wpływ NBP na stabilność systemu finansowego
Ekonomista przewiduje również, co czeka NBP w przyszłości.
- W ostatnich latach, po kryzysie finansowym z 2008 roku, coraz częściej obarcza się banki centralne rolą dbania o stabilność systemu finansowego. W Polsce nadzór nad rynkiem finansowym sprawuje nie NBP, a Komisja Nadzoru Finansowego. Wkrótce ma jednak powstać Rada Ryzyka Systemowego, nad którą częściową kontrolę będzie sprawował bank centralny. Poprzez tę instytucję NBP będzie też wpływał na stabilność systemu finansowego, czyli w najbliższych latach rola banku centralnego trochę się powiększy – mówi Morawski. – Większy udział banku centralnego w dbałości o stabilność systemu finansowego jest konieczny. Sytuacja sektora bankowego i stabilność systemu finansowego są zależne od koniunktury. Bank centralny stabilizując inflację, a tym samym koniunkturę, też ma więc wpływ na system finansowy – uważa ekonomista. - Rozwiązania instytucjonalne idą więc w dobrym kierunku – dodaje.
W wystąpieniu w Sejmie prezes Belka odniósł się również do nowelizacji ustawy o NBP i podkreślił, że Polska musi być przygotowana na sytuacje skrajne. Powinna umieć działać zapobiegawczo i budować arsenał wtedy, gdy nie trzeba go użyć. Wskazał, że na razie sformułowany jest tylko projekt założeń do noweli, a ostateczny kształt ustawy będzie zależał od parlamentu.
Elżbieta Szczerbak, awi