Płaca minimalna: czy jest w ogóle potrzebna? Argumenty za i przeciw

W społeczeństwie toczy się swoista dyskusja nad tym, jak dynamicznie podnoszone minimalne wynagrodzenie może wpłynąć na gospodarkę, przedsiębiorców i pracowników. Postarajmy się przeanalizować plusy i minusy takiej regulacji w odniesieniu do trzech najważniejszych grup interesów: pracowników, przedsiębiorców, państwa.

Plusy dla pracujących

• Ograniczenie wyzysku pracowników. Przedsiębiorcy, którzy mało płacą swoim pracownikom (bo są na przykład jedynym dużym pracodawcą w najbliższej okolicy), a sami osiągają ogromne zyski, poprzez odgórne regulacje państwowe w formie płacy minimalnej, są zmuszeni aby płacić więcej. Wpływa to na wzrost poziomu życia pracujących i ich rodzin.
• Wyższe świadczenia emerytalne w przyszłości. Wysokość emerytury jest uzależniona od wysokości osiąganych wynagrodzeń. Wysokość płacy minimalnej ma więc bezpośrednie przełożenie na wysokość późniejszych emerytur osób niewykwalifikowanych lub nisko wykwalifikowanych, które otrzymują stawkę minimalną.
• Redukcja rozwarstwienia społeczeństwa pod względem dochodów. Zmniejsza się wielkość współczynnika Giniego[PRZYPIS]Współczynnik Giniego - w ekonometrii nazywany jest wskaźnikiem nierówności społecznej i stosowany do liczbowego wyrażania nierówności rozkładu dóbr. [/PRZYPIS]. Według najnowszych danych Eurostatu w 2007 roku wysokość tego współczynnika w Polsce wyniosła 32,2, a w 2013 roku 30,7 (dla porównania średnia unijna w 2013 roku wyniosła 30,5, wysokość współczynnika w Norwegi osiągnęła 22,7, a na Łotwie 35,2). Wraz ze wzrostem płacy minimalnej w Polsce jest mniejsza dysproporcja w dochodach ludności.
• Redukcja ubóstwa. Międzynarodowa Organizacja Pracy zaleca wprowadzenie płacy minimalnej w krajach rozwijających się w celu redukcji ubóstwa.

Plusy dla przedsiębiorców

• Zmniejszenie rotacji. Pracownicy, którzy dzięki nowej, wyższej stawce minimalnego wynagrodzenia dostają wyższą pensje, rzadziej chcą zmieniać pracę. Płacę minimalną zazwyczaj otrzymują nisko wykwalifikowani robotnicy, więc pracodawcy nie są skłonni płacić więcej takim osobom. Ponadto jeżeli pracownicy czują, że ich wynagrodzenie jest odpowiednio wysokie przywiązują się do pracodawcy.
• Wzrost wydajności pracy. Pracownicy, których wynagrodzenie zwiększa się dynamicznie, poprzez wysoki coroczny wzrost płacy minimalnej odczuwają satysfakcję i pracują wydajniej. Dzieje się tak pomimo, że takie podwyżki są w firmach na drodze odgórnych regulacji państwowych. Zdarza się jednak, że wzrost wydajności pracy jest skutkiem wysokiej presji ze strony pracodawcy.

Plusy dla państwa

• Wzrost gospodarczy. Wzrost dochodów ludności doprowadza do wyższej konsumpcji, co z kolei prowadzi do wzrostu gospodarczego. Entuzjaści płacy minimalnej i jej dynamicznego wzrostu uważają, że jej wysokość przekłada się na wzrost gospodarczy. Co ciekawe, odwrotnymi argumentami operują przeciwnicy.
• Wzrost dochodów państwa z podatków. Jak mówił Benjamin Franklin: „W życiu tylko dwie rzeczy są pewne – śmierć i podatki”. Wraz ze wzrostem, płacy rośnie wysokość odprowadzanych podatków, zarówno przez zatrudnionego jaki pracodawcę. Zasila to budżet nie tylko państwa, ale również znaczny odsetek z podatku trafia do gmin.
• Redukcja ubóstwa. Jest to dobra wiadomość nie tylko dla osób o bardzo niskich dochodach ale i dla państwa, gdyż zmniejszają się wydatki na pomoc socjalną oraz nie ma konieczności podejmowania innych środków zaradczych.

Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń

Ewelina Jurczak, Sedlak & Sedlak. Źródło: wynagrodzenia.pl