Od środy obowiązuje ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie handlowym produktami rolno-spożywczymi. Zadania związane z realizacją nowych przepisów - informuje w komunikacie UOKiK - będzie realizować delegatura urzędu w Bydgoszczy.
Kiedy mamy do czynienia z przewaga kontraktową
Cytowany w komunikacie prezes UOKiK Marek Niechciał wyjaśnia, że przewaga kontraktowa występuje, jeżeli między odbiorcą i nabywcą istnieje znaczna dysproporcja w potencjale ekonomicznym i jednocześnie słabsza ze stron nie ma wystarczających możliwości sprzedaży lub kupna produktów rolnych lub spożywczych od innych przedsiębiorców.
Pokrzywdzony przedsiębiorca może złożyć zawiadomienie do UOKiK
W myśl ustawy zawiadomienie do Urzędu może złożyć przedsiębiorca pokrzywdzony przez kontrahenta, w przypadku gdy łączna wartość obrotów między dostawcą, a odbiorcą w którymkolwiek z dwóch lat poprzedzających rok wszczęcia postępowania przekroczyła 50 tys. zł. Ponadto obrót silniejszej strony umowy w poprzednim roku przekroczył 100 mln zł.
UOKiK informuje, że w zawiadomieniu przedsiębiorca powinien wskazać podmiot, któremu zarzuca nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej, opis zdarzenia, informacje świadczące o naruszeniu przepisów ustawy oraz swoje dane osobowe. Dodatkowo powinien dołączyć wszystkie dokumenty, które mogą stanowić dowód w sprawie.
Oprócz tradycyjnej, listownej formy zgłoszenia, poszkodowani przedsiębiorcy mogą wysłać informację o naruszeniu na adres mailowy: przewaga@uokik.gov.pl. Urząd może zająć się sprawą również na podstawie własnych informacji lub doniesień medialnych - wyjaśnia UOKiK.
Ważny aspekt naruszenia interesu publicznego
"Warunkiem podjęcia interwencji przez urząd jest również naruszenie interesu publicznego. Oznacza to, że rolą UOKiK jest wyeliminowanie nieuczciwej praktyki z obrotu gospodarczego, a nie zadośćuczynienie konkretnym, poszkodowanym przedsiębiorcom" - czytamy w komunikacie Urzędu.
UOKiK może nałożyć karę za wykorzystywanie przewagi kontraktowej w maksymalnej wysokości 3 proc. obrotu przedsiębiorcy osiągniętego w roku poprzedzającym.
Postępowanie może się również skończyć bez sankcji pieniężnej. Urząd może odstąpić od kary, jeżeli przedsiębiorca dobrowolnie zobowiąże się do zaprzestania niedozwolonych praktyk lub naprawienia ich skutków.
Podmioty działające w łańcuchu rolno-spożywczym nadal posiadają swobodę doboru kontrahentów i kształtowania warunków handlowych. Urząd może jednak, w myśl ustawy, ingerować w proces ustalania cen, czy w przypadku odmowy zawarcia kontraktu, jedynie w sytuacjach drastycznych, kiedy zachowanie podmiotu posiadającego w tym procesie istotną przewagę, godzi w interes publiczny.
Przepisów ustawy nie stosuje się do sprzedaży produktów w ramach spółdzielni, grup, czy organizacji producentów owoców i warzyw.
Sprawami związanymi z obowiązkiem zawarcia pisemnej umowy nabycia produktów rolnych od rolników zajmuje się Agencja Rynku Rolnego.
Szczegółowe informacje na temat ustawy można znaleźć na stronie internetowej http://przewagakontraktowa.uokik.gov.pl.
Od dziś ustawa wchodzi w życie
Od dziś obowiązuje ustawa o tak zwanej przewadze kontraktowej. Ma ona chronić małe firmy i producentów żywności w kontaktach z gigantami branży spożywczej.
Szef Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktor Szmulewicz powiedział, że jego organizacja sprawdzi, jak w praktyce działają nowe przepisy. Dodał, że mogą one ucywilizować handel między producentami a sklepami.
Rozmówca Informacyjnej Agencji Radiowej wyjaśnia, że w nowych kontraktach będą jasno określone terminy płatności czy cena za produkty żywnościowe.
Dotychczas wielkie sieci handlowe dyktowały warunki
Do tej pory, jak twierdzi Wiktor Szmulewicz, sieci handlowe dyktowały warunki i wykorzystywały silniejszą pozycję. Przedstawiciel Izb Rolniczych zastrzega jednak, że z oceną nowych przepisów trzeba wstrzymać się co najmniej kilka miesięcy.
Według dyrektora generalnego Polskiej Izby Handlu Macieja Ptaszyńskiego, duże sieci handlowe nie będą chciały współpracować z małymi producentami żywności. Duże koncerny żywnościowe będą natomiast unikać kontaktu z małymi sprzedawcami.
W rozmowie z IAR Maciej Ptaszyński przekonuje, że konsumenci z dnia na dzień nie zauważą zmian, ale za kilka miesięcy będą musieli się liczyć z mniejszym wyborem produktów od małych regionalnych producentów w dużych marketach.
PAP, jk