Od 1 stycznia 2018 r. zmieniają się zasady zatrudniania cudzoziemców. To wynik dostosowania naszego prawa do przepisów unijnych.
Pojawi się m.in. nowy typ zezwoleń na pracę, wyjaśnia Magdalena Sweklej z Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej.
- Od nowego roku wchodzi w życie nowa instytucja: zezwolenie na pracę sezonową. To dotyczy tylko niektórych branż: rolnictwa i turystyki. I też tylko w ograniczonym zakresie ściśle określonym rozporządzeniem. Starosta będzie tym organem, który wydaje decyzję. Będzie można zatrudnić cudzoziemca do prac sezonowych na 9 miesięcy w danym roku kalendarzowym. Ten okres będzie liczony co do zasady od pierwszego dnia wjazdu cudzoziemca do kraju. Natomiast praca na oświadczeniu, czyli niesezonowana, krótkoterminowa dla obywateli tych sześciu państw może być wykonywana przez 6 miesięcy w ciągu 12 miesięcy lub na podstawie zezwolenia na pracę wydawanego przez wojewodę na okres, na jaki zostało wydane takie zezwolenie, nie dłuższy niż trzy lata – wyjaśnia ekspertka.
Urząd będzie mógł odmówić wydania zezwolenia na pracę
Do tej pory, rejestrowanie oświadczeń było bezpłatne. Po nowym roku pracodawca będzie musiał zapłacić 30 zł, zarówno za wniosek o wpis oświadczenia, jak i wydanie zezwolenia na pracę sezonową. Co ważne, urząd będzie mógł odmówić ich wydania.
- Możliwość odmowy wtedy, kiedy pracodawca faktycznej działalności, kiedy pracodawca był karany ze względu na prawa pracownicze, jeżeli nie reguluje swoich zobowiązań podatkowych czy nie płaci składek na ubezpieczenia społeczne, chociaż powinien był takie składki wpłacać – tłumaczy rozmówczyni Naczelnej Redakcji Gospodarczej Polskiego Radia.
Większa kontrola oświadczeń
Urzędy będą też dokładniej sprawdzać, czy oświadczenie nie jest rejestrowane dla pozoru, dodaje Andrzej Kubisiak z Work Service członka organizacji Pracodawcy RP.
- To jest duża zmiana na poziomie ewidencjonowania pracy cudzoziemców w Polsce. Do tej pory bardziej opieraliśmy się na szacunkach, jak wielu mamy cudzoziemców w Polsce. Dzięki nowym regulacjom te estymacje będą dużo dokładniejsze, będziemy wiedzieć, w jakich branżach, w jakiej liczbie pracownicy ze Wschodu znajdują się w Polsce, w jakich regionach, jaka jest to też forma zatrudnienia. Będzie to więc bardzo ważne z perspektywy długofalowych działań imigracyjnych. Co więcej będzie to eliminowało część szarej strefy. W momencie, kiedy ta praca będzie lepiej monitorowana, lepiej nadzorowana i będziemy więcej wiedzieć na ten temat, będzie można eliminować nieuczciwych graczy, którzy wykorzystywali dotychczasowy system do zarabiania na biznesie handlu oświadczeniami o pacy – zaznacza ekspert.
System będzie drożny?
Choć pracodawcy chwalą próbę uszczelnienia systemu, to jednak mają też sporo obaw.
- W warunkach, gdy dochodzą nowe obowiązki biurokratyczne, istnieje obawa i ryzyko, że urzędy pracy się trochę „zatkają” i będziemy mieli do czynienia z sytuacją, w której przyciąganie pracowników z Ukrainy, Białorusi czy innych krajów ze Wschodu będzie się wydłużało w czasie. To jest największa obawa. Na tę chwilę nie wiemy, na ile ten system będzie drożny, a to będzie kluczowe z perspektywy pracodawców – podkreśla Andrzej Kubisiak.
Dlatego duża część z nich już teraz rejestruje z zapasem oświadczenia. Jest bowiem przewidziany okres przejściowy na ich stosowanie, pod warunkiem, że zostaną zarejestrowane do końca grudnia na obecnych zasadach.
Elżbieta Szczerbak, awi