"Firmy amerykańskie stale tworzą w Polsce nowe miejsca pracy, a tempo wzrostu zatrudnienia znacznie przewyższa średnią rynkową. Szczególnie dynamicznie rośnie zatrudnienie w branżach wymagających wysoko wykwalifikowanych pracowników" - czytamy w raporcie podsumowującym 30 lat inwestycji amerykańskich w Polsce.
Według badań AmCham w Polsce działa ponad 1,5 tys. firm z udziałem kapitału amerykańskiego, które zatrudniają ok. 267 tys. pracowników, a po uwzględnieniu również zatrudnienia pośredniego - nawet 309 tys. osób. Jak dodano, w latach 2010-2018 w firmach z udziałem kapitału amerykańskiego zatrudnienie się podwoiło.
Wartość aktywów wzrosła o 67 proc.
Na początku 2020 roku aktywa w Polsce posiadane przez amerykańskich inwestorów wynosiły ponad 54 mld dolarów, czyli blisko 205 mld zł.
- Jest to efekt kontynuacji strategii opartej na inwestycjach i wzroście naszych firm, które według szacunków AmCham w ciągu ostatnich trzech dekad przeznaczyły na inwestycje około 63 mld dolarów, utrzymując dziś bezpośrednio ponad ćwierć miliona miejsc pracy, a pośrednio znacznie więcej poprzez łańcuchy wartości i łańcuchy dostaw - mówi, cytowany w raporcie, prezes Rady Dyrektorów Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce Tony Housh.
Z raportu wynika, że wartość aktywów zgromadzonych przez firmy z udziałem kapitału amerykańskiego stanowi około 18 proc. wartości aktywów wszystkich firm zagranicznych w Polsce.
W latach 2010-2018 wartość aktywów inwestorów amerykańskich wzrosła o 67 proc. Analizowane aktywa należą do korporacji zarówno z branż produkcyjnych, usługowych, jak i funduszy integrujących kapitał inwestycyjny.
Z raportu wynika, że średnie zaangażowanie inwestorów zagranicznych w przemyśle wynosi 38 proc., a amerykańskich – 55 proc. Wśród TOP 10 firm według wielkości zatrudnienia znalazły się: Amazon, United Technologies Corp., Lear Corp., IBM Corp., McDonald's Corp., Citigroup, CVC Capital Partners, Tenneco, General Electric Company, Whirlpool Corp.
Potencjalnie jest dużo do zrobienia
Z kolei w ocenie dr. Jana Misiuna ze Szkoły Głównej Handlowej szansą na dodatkowe pogłębienie relacji gospodarczych z USA może być offset. Więzy wojskowe i oparta na nich współpraca ekonomiczna to przy obecnym układzie politycznym stabilniejszy fundament niż wielostronne układy handlowe.
Amerykanista stwierdził, że rozszerzenie polskiego eksportu na inne kontynenty, w tym amerykański, byłoby bardzo pożądane i znalezienie rynków zbytu w USA byłoby bardzo korzystne dla polskiej gospodarki.
Mniej ropy i gazu z Rosji, więcej z innych krajów. Polska uniezależnia się energetycznie
Jednak naszymi głównymi partnerami handlowymi są państwa Unii Europejskiej, z którymi mamy 80 proc., a licząc kraje europejskie spoza Unii – blisko 90 proc. obrotów w handlu zagranicznym.
- Co nie znaczy, że relacje z USA są z ekonomicznego punktu widzenia nieistotne, bo ich stosunkowo niewielkie natężenie powoduje, że jest potencjalnie dużo do zrobienia - podkreśla dr Misiuna.
Naukowiec zwrócił uwagę, że szczególne więzy łączą Polskę i Stany Zjednoczone na płaszczyźnie militarnej.
- Wiele zależy od tego, jak te umowy zbrojeniowe będą offsetowane. Inaczej mówiąc: czy będą z tym powiązane inwestycje amerykańskie w Polsce, jak jest zwyczajem przy dużym kontraktach zbrojeniowych - dodał.
Zdaniem Misiuny, dobrym przyczynkiem do rozwoju współpracy są już istniejące fabryki zbrojeniowe z kapitałem amerykańskim w Polsce, np. Sikorsky'ego.
LNG i elektrownie jądrowe?
Amerykańskie firmy są także mocno zaangażowane w naszym kraju w sektor energetyczny. W ciągu ostatnich lat koncern PGNiG podpisał z amerykańskimi firmami wiele kontraktów na dostawy LNG z terminali w Zatoce Meksykańskiej. Najdłuższy z tych kontraktów - z firmą Cheniere - podpisano na 24 lata.
Aktywny w Polsce od wielu lat amerykański koncern GE zwycięsko wyszedł z przetargów na największe inwestycje energetyczne, także w energetyce gazowej.
Coraz więcej Ameryki w polskiej energetyce: LNG, bloki gazowe, rozmowy o atomie
Konsorcjum spółek GE wygrało w 2018 r. przetarg na budowę elektrowni węglowej Ostrołęka C. Blok zasilany węglem ostatecznie nie powstanie, po zmianach właścicielskich planowana jest budowa bloku gazowego, szczegóły jednak na razie nie są znane.
Z wypowiedzi przedstawicieli polskiego rządu wynika, to właśnie z Amerykanami najbardziej zaawansowane są rozmowy w obszarze energetyki jądrowej.
Jesienią 2019 r. polski prywatny koncern Synthos podpisał z amerykańsko-japońską firmą GE Hitachi Nuclear Energy list intencyjny w sprawie badania możliwości budowy w Polsce stosunkowo niewielkiego reaktora BWRX-300. W styczniu 2020 r. GEH rozpoczęło proces licencjonowania będącego na razie w fazie projektowej reaktora.
PolskieRadio24.pl/IAR/PAP/DoS