Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Jarosław Krawędkowski 01.07.2020

Od 1 lipca nowa matryca VAT: spadną ceny wielu popularnych produktów

1 lipca wchodzi w życie nowa matryca VAT. Zmiany mają być korzystne zarówno dla podatników, jak i dla budżetu. Przewiduje m.in. zmniejszenie stawek VAT na produkty dla małych dzieci, wzrosną jednocześnie obciążenia związane z towarami luksusowymi - np. krewetkami czy ośmiorniczkami.
Posłuchaj
02:56 PR1_AAC 2020_07_01-06-39-08.mp3 Od 1 lipca nowa matryca VAT (Tomasz Matusiak/PR1)

Dzięki zmianom  mniejsze będzie ryzyko, że podobne towary zaklasyfikowane będą do grup opodatkowanych różną stawką. Z drugiej strony zostanie ograniczona możliwość manipulowania stawkami, aby zmniejszyć wysokość opodatkowania VAT-em.

Co stanieje, a co może zdrożeć?

Jedną, niższą stawką VAT (5% lub 8%) obłożone będą:

  • produkty dla dzieci i niemowląt (np. smoczki, pieluszki, foteliki samochodowe)
  • produkty higieniczne (np. tampony, podpaski, pieluchy)
  • przyprawy i sosy przetworzone (np. musztarda, pieprz, gałka muszkatołowa)
  • owoce cytrusowe i tropikalne
  • orzechy (np. pistacje, migdały)
  • pieczywo i ciastka
  • książki wszelkiego rodzaju (także e-booki)
  • żywność dietetyczna, zupy, buliony
  • gazety i czasopisma (także w formie elektronicznej)

Wyższe niż dotychczas stawki podatku obejmą:

  • Drewno opałowe
  • Lód do celów spożywczych
  • Niektóre owoce morza (np. homary, ośmiornice)
  • Napoje owocowe i warzywne
  • Niektóre czasopisma specjalistyczne
  • Przyprawy nieprzetworzone (np. kurkuma)

Po zmianach w kieszeniach podatników zostanie 300 mln zł

- Generalnie stawki spadną, co oznacza, że rocznie w kieszeniach konsumentów zostanie ponad 300 mln zł - poinformował wiceminister finansów Jan Sarnowski. Jego zdaniem są one korzystne zarówno dla biznesu, jak i konsumentów.

Ponadto, jak wyjaśnił, poprzez zmiany dotyczące klasyfikacji statystycznej, nowa matryca znacznie uprości system. Przypisanie określonej stawki do danej kategorii towaru, czy usługi będzie znacznie łatwiejsze. Kategorii towarów i usług, do których zastosowanie mają określone stawki, będzie znacznie mniej.

Porządkowanie stawek

- Nie będzie dochodziło do takich sytuacji, jak na przykład w przypadku pączków, gdzie obecnie mamy trzy stawki VAT - powiedział Sarnowski.

Jak powiedział partner w kancelarii KNDP Andrzej Nikończyk, zmiana będzie korzystna, bowiem lista pozycji towarów i usług, które będą podlegać różnym stawkom, zostanie znacznie skrócona.

- Nie będzie już dochodzić do takich sytuacji, jak mamy obecnie, kiedy sos musztardowy i musztarda są opodatkowane różnymi stawkami - powiedział doradca podatkowy.

Stawkę można sprawdzić w systemie Wiążącej Informacji Stawkowej

Dodał, że dzięki systemowi tzw. Wiążącej Informacji Stawkowej, każdy podatnik będzie mógł uzyskać informację o prawidłowym przyporządkowaniu stawki.


PXh2W_jO.jpg
Nowa matryca VAT uprości stawki podatkowe. Sprawdź, kiedy wchodzi w życie

- To ważne zwłaszcza czasach niepewności związanej z pandemią COVID-19, jak obecnie. Wprowadza stabilizację w życiu gospodarczym - dodał wiceminister.

Jak zwraca uwagę doradca podatkowy, Partner w Crido Roman Namysłowski, dzięki temu podatnik otrzyma interpretację, która będzie go chronić, uzyska pewność, że stosuje prawidłową stawkę. Jak dodał, system interpretacji wydawanych przez Główny Urząd Statystyczny takiej pewności nie daje.

Nowa matryca VAT miała wejść w życie 1 kwietnia br., ale resort finansów zdecydował, wychodząc naprzeciw postulatom podatników - jak tłumaczono - przesunąć termin na 1 lipca br.

Spadną stawki na produkty dla małych dzieci

Produkty dla niemowląt i dzieci tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe będzie opodatkowana stawką 5 proc. (wobec 8 proc. obecnie). Taka sama obniżka ma objąć artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy).

W przypadku musztardy, niektórych przypraw przetworzonych (np. pieprzu, gałki muszkatołowej, tymianku) stawka spadnie z 23 proc. do 8 proc.

Niektóre stawki wzrosną – np. na homary i ośmiorniczki

Zgodnie z informacją MF na niektóre towary stawki wzrosną. Zaliczają się do nich homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są te produkty (podwyżka z 5 proc. i 8 proc. do 23 proc.)


rachunek.jpg
Jednakowy podatek na podobne towary. Zobacz, co jeszcze zmieni nowa matryca VAT

Z 8 proc. na 23 proc. wzrośnie też stawka na lód używany do celów spożywczych i celów chłodniczych oraz drewno opałowe.

Zmiany mają uprościć stosowanie stawek VAT

Jak tłumaczy Ministerstwo Finansów, nowa matryca opiera się na następujących założeniach: objęciu jedną stawką w jak największym stopniu całych grup towarowych, generalnym obniżeniu stawek, zrównoważeniu efektu uproszczenia matrycy podwyżkami stawek na wybrane towary. Efektem ma być uproszczenie systemu obniżonych stawek VAT.

Ministerstwo Finansów podaje przykład pieczywa. Obecnie stawka na nie zależy od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli data ta nie przekracza 14 dni, to stawka wynosi 5 proc., ale gdy przekracza 14 dni – stosuje się stawkę 8 proc.

W nowej matrycy stawek VAT pieczywo (sklasyfikowane w dziale CN 19 Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze) każdego rodzaju i niezależnie od daty trwałości czy przydatności do spożycia będzie objęte stawką 5 proc.

Ciastka, owoce, krewetki...

Innym przykładem są ciastka, gdzie stawka jest zależna od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli to mniej niż 45 dni, stawka wynosi 8 proc., gdy przekracza ten termin – wzrasta do 23 proc.

W nowej matrycy stawek VAT ciastka (sklasyfikowane w dziale CN 19 Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze) każdego rodzaju i niezależnie od daty trwałości czy przydatności do spożycia będą objęte stawką 5 proc.

W przypadku owoców większość z nich jest opodatkowana stawką 5 proc., stawka 8 proc. ma zastosowanie do owoców tropikalnych, cytrusowych i podzwrotnikowych.

W nowej matrycy stawek VAT wszystkie owoce (sklasyfikowane w dziale CN 08 Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów) będą objęte stawką 5 proc.

Ministerstwo informuje, że 1 lipca spadnie też stawka na niektóre orzechy (np. migdały, pistacje) - z 8 proc. do 5 proc.; zupy, buliony, żywność homogenizowana – w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego – z 8 proc. do 5 proc.

Na przykład dla owoców tropikalnych i cytrusowych stawka spadnie do 5 proc., czyli tak, jak w przypadku wszystkich owoców (obecnie są opodatkowane 8-proc. stawką). Podobnie 5-proc. stawką będzie opodatkowane pieczywo każdego rodzaju oraz ciastka.

Obecnie pieczywo i wyroby ciastkarskie są objęte trzema stawkami: 5, 8 i 23 proc., w zależności od terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości.

IAR, PAP, Ministerstwo Finansów, jk, md