Mieczysław Berman w latach 20. i 30. był związany z ruchem komunistycznym i współpracował z opozycyjnymi lewicowymi wydawnictwami. Po zakończeniu II wojny światowej postanowił zaoferować swoje usługi nowej władzy. Jego życiowe i polityczne wybory budziły kontrowersje i przez wiele lat utrudniały rzetelną ocenę jego twórczości.
– Można zgodzić się z tym, że Berman ukształtował to, co można nazwać kodem wizualnym stalinizmu. W przeciwieństwie do wielu twórców: pisarzy, malarzy, ludzi teatru i filmowców, przez ponad 30 lat nie zmienił swoich poglądów. Być może z tego względu, że był niewygodny z powodu uwikłania w konkretną przeszłość ideologiczną, od lat 90. powoli spychano go na dalszy plan – wskazał dr Piotr Rypson.
Pierwszym zadaniem, przed jakim powojenna władza w Polsce postawiła Mieczysława Bermana i ściągnęła go z Moskwy, była praca przy sfałszowanej na wielką skalę kampanii zwanej referendum ludowym. Bohater książki dr. Piotra Rypsona "Czerwony monter. Grafik, który zaprojektował polski komunizm" odpowiadał za oprawę wizualną druków tego referendum.
– Wydrukowano ćwierć miliona broszurek. Towarzyszyły im jednocześnie plakaty, które zachęcały do głosowania na "3 X TAK", zgodnie z linią partii rządzącej. Było to pierwsze wielkie zlecenie dla Bermana – dodał gość Polskiego Radia 24.
Dla wielu osób zastanawiająca była stałość poglądów i relacji, które Berman utrzymywał z ustrojem komunistycznym. Grafik był zapewne świadkiem czystek, jakie Stalin robił wśród starych działaczy Komunistycznej Partii Polskiej, a także brutalności sowieckich żołnierzy w czasie II wojny światowej i wprowadzania nowego systemu na polskie ziemie. Mimo tych wszystkich okoliczności nie zmienił swoich zapatrywań.
– Bardzo trudno jest wniknąć w mentalność i wrażliwość Mieczysława Bermana. Był on wierniejszy linii ideologicznej systemu niż wielu towarzyszy partyjnych – dodał dr Piotr Rypson.
Ponadto w audycji dr Piotr Rypson w szerszy sposób omówił znaczenie grafiki a także fotomontażu na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat.
"Rozpruwacz Kulturalny" prowadził Jakub Moroz.
Polskie Radio 24/db
Rozpruwacz Kulturalny - wszystkie audycje Jakuba Moroza
____________________
Data emisji: 02.12.17
Godzina emisji: 18.15