Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

stalinizm

Mija 85 lat od pierwszej masowej deportacji Polaków na Wschód

Mija 85 lat od pierwszej masowej deportacji Polaków na Sybir, przeprowadzonej przez NKWD. 10 lutego 1940 roku w głąb Związku Radzieckiego wywieziono około 140 tysięcy polskich obywateli. Wielu umarło w drodze, tysiące nie wróciły do kraju. Wśród deportowanych były głównie rodziny wojskowych, urzędników państwowych, pracowników służby leśnej i kolei ze wschodnich obszarów przedwojennej Polski. Zobacz więcej na temat:  historia Polski deportacje Związek Sowiecki IPN

Nagranie z procesu z 1950 roku! "Łupaszka" skazany na śmierć

Jesienią 1950 roku mjr Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka" i jego towarzysze broni, oskarżeni przez komunistów o współpracę z niemieckim okupantem i szpiegostwo na rzecz "anglosaskich imperialistów", zostali skazani na karę śmierci. Wyrok wykonano 8 lutego 1951 roku. W Archiwum Polskiego Radia zachowały się nagrania z ich pokazowego procesu. Zobacz więcej na temat:  procesy polityczne Żołnierze Wyklęci II wojna światowa Armia Czerwona Niemcy zbrodnie sowieckie zbrodnie wojenne Armia Krajowa Wileńszczyzna komunizm

Ostatnia zbrodnia w więzieniu na Zamku Lubelskim

Z więzienia zarządzanego przez Gestapo Zamek Lubelski płynnie stał się więzieniem, które zapełniać swoimi wrogami zaczęło NKWD i UB. Do 1954 roku było tu więzienie i katownia ubecka. Od wiosny 1945 roku torturowano i przetrzymywano tu głównie członków podziemia antykomunistycznego. 13 stycznia 1954 roku więzienie na Zamku Lubelskim zostało zlikwidowane.  Zobacz więcej na temat:  PRL okupacja niemiecka zbrodnie wojenne bezpieka procesy polityczne historia Polski Lublin

"Tylko tak mogłam uratować męża". Nadieżda Mandelsztam i zapiski z sowieckiego piekła

- Ona dokonała heroicznego i nieprawdopodobnego czynu: przeniesienia dzieła poety z najczarniejszych czasów stalinizmu do współczesności, do naszej pamięci - podkreślał w Polskim Radiu w 2016 r. Andrzej Mietkowski, opowiadając o "Wspomnieniach" żony Osipa Mandelsztama. 29 grudnia 2024 roku mijają 44 lata od śmierci znakomitej pisarki Nadieżdy Mandelsztam.  Zobacz więcej na temat:  Osip Mandelsztam ZSRR Józef Stalin komunizm literatura poezja Rosja Nadieżda Mandelsztam

Horror łagru spisany na korze. Aleksander Sołżenicyn i "Archipelag GUŁag"

"Archipelag GUŁag". Ponad półtora tysiąca stron. Międzynarodowy bestseller. Ta książka była czymś w rodzaju ładunku dynamitu, którego wybuch wywołał zbiorowy szok zarówno po komunistycznej stronie żelaznej kurtyny, jak i na Zachodzie. 11 grudnia wspominamy rocznicę urodzin jej autora - wielkiego pisarza, laureata literackiego Nobla.   Zobacz więcej na temat:  Aleksander Sołżenicyn gułag literatura komunizm ZSRR HISTORIA

Łukasz Ciepliński "Pług". Niezłomny dowódca AK i WiN

27 listopada 1947 roku aresztowany został przez UB ppłk Łukasz Ciepliński. Był ostatnim dowódcą Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Po uwięzieniu przez komunistów zachował niezłomną postawę, której świadectwo zawarł w grypsach napisanych do żony i syna.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski Żołnierze Wyklęci PRL II wojna światowa komunizm służba bezpieczeństwa Armia Krajowa Wolność i Niezawisłość NKWD

Pomnik Dzierżyńskiego w Warszawie. Obalenie znienawidzonego symbolu

- Feliks Dzierżyński uosabiał policję polityczną, więc cała nienawiść do niej skierowała się przeciwko niemu, przeciwko jego wizerunkom, przeciwko jego pomnikom. To, że można było podnieść rękę na ów symbol i tej ręki nikt nie odrąbał, oznaczało, że zmieniła się cała historyczna epoka - mówił prof. Paweł Wieczorkiewicz. Zobacz więcej na temat:  Bolesław Bierut HISTORIA Rosja Rzeczpospolita Warszawa komunizm PRL Związek Radziecki