Premier Mateusz Morawiecki nie uczestniczy w uroczystościach w Gdyni, ale w kościele pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Gdyni Oksywiu został odczytany jego list skierowany do uczestników uroczystości. "Efekty prac na Łączce mają prawo wstrząsnąć Polską i Polakami zwłaszcza rodzinami oraz bliskimi ofiar, bo z pełną mocą udowadniają, że wojna nie skończyła się dla Polski w 1945 roku, to gorzka i smutna prawda” – napisał prezes Rady Ministrów. Zwracając się do rodzin ofiar totalitaryzmu podkreślił, że "pamiętamy, chcemy pamiętać, zawsze będziemy pamiętać”.
Prezes IPN, Jarosław Szarek w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę, że zamordowani „od dziś będą mieli swoje groby w Gdyni, w mieście szczególnym, nad Bałtykiem, gdzie ziściły się marzenia naszych przodków”. „Dzisiaj wracają i będą pod waszą opieką, mieszkańcy wolnej i dumnej Gdyni (…) tą pamięć poniesiecie dalej, będzie opowiadać swoim dzieciom, wnukom bo pamięci o bohaterach nie da się zabić, ona zawsze wraca” – mówił prezes IPN. Zwrócił uwagę, że „to kolejny pogrzeb, który jest tego dowodem, bohaterowie zawsze wracają”.
Na gdyńskich uroczystościach obecny jest także prezydent Andrzej Duda. W swym przemówieniu podkreślił, że na ten moment obrońcy polskiego wybrzeża czekali 65 lat. Komandorowie - jak podkreślił - do końca byli wierni słowom przysięgi "Morze nasze morze wiernie ciebie będziem strzec". "Za to właśnie zobowiązanie oddali życie, bo bronili polskiego wybrzeża w 1939 r. przed Niemcami, a potem wrócili do Polski po to, żeby nadal pełnić swoją służbę na morzu dla Rzeczypospolitej" - mówił prezydent.
"Dzisiaj po ponad sześciu dekadach, odkąd zostali w zdradziecki sposób zamordowani, mają swój pogrzeb, pierwszy pogrzeb" - powiedział. Jak podkreślił Duda, próbowano ich wymazać z pamięci i polskiej historii. "Po raz pierwszy możemy pożegnać ich dzisiaj z honorami należnymi im jako bohaterom Rzeczypospolitej" - dodał.
– Dziś w Gdyni, nad polskim morzem cała Polska oddaje cześć i honor swoim bohaterom – powiedział prezydent Gdyni, Wojciech Szczurek. - Dali świadectwo największego bohaterstwa, walcząc w obronie Wybrzeża do ostatniego dnia, wojnę spędzili w niewoli ale zaraz po zakończeniu działań wojennych przybyli tu na Wybrzeże by włączyć się w odbudowę Marynarki Wojennej – powiedział. Prezydent Gdyni zaznaczył w swoim wystąpieniu, że "komunistyczna władza bała się ich autorytetu: aresztowani, torturowani, zamordowani w sądowym mordzie – komuniści bali się ich także po ich śmierci – skryli ich doczesne szczątki”.
Kontradmirał Stanisław Mieszkowski, kontradmirał Jerzy Staniewicz i komandor Zbigniew Przybyszewski zostali skazani na śmierć i straceni w 1952 roku w wyniku sfingowanego „procesu komandorów”. Szczątki oficerów, obrońców Helu w 1939 roku, zostały odnalezione w ostatnich latach przez zespół profesora Krzysztofa Szwagrzyka w Kwaterze „Ł” Wojskowych Powązek w Warszawie.
– Taki dzień jak dziś jest dla nas szczególny. Mamy świadomość, że państwo polskie spełnia swój obowiązek i poprzez pogrzeb państwowy z udziałem głowy państwa, wielu ministrów, przedstawicieli władz dowództwa obrony narodowej, marynarki wojennej, we właściwy sposób oddaje honor tym, których zamordowano przed laty, po których miał nie pozostać żaden ślad – mówił w Polskim Radiu 24 prof. Krzysztof Szwagrzyk.
Uroczystości poprzedzające pogrzeb trwają od piątku, 15 grudnia. W sobotę o godz. 10.00 w kościele Marynarki Wojennej RP pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Gdyni Oksywiu odprawiona została msza święta. O godz. 12.30 rozpoczął się uroczysty pochówek w Kwaterze Pamięci na Cmentarzu Marynarki Wojennej.
Więcej w całej rozmowie.
Gospodarzem audycji był Błażej Prośniewski.
PAP/Polskie Radio 24/pr/tb/db
____________________
Data emisji: 16.12.17
Godzina emisji: 8:33