Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Andrzej Gralewski 04.04.2013

"Jaruzelski z Solidarnością zmodernizowali Polskę"

Tak Amerykanie widzą początek demokratycznych przemian w naszym kraju. W magazynie "Moje książki" o tym, jak różnie można patrzeć na historię, często humorystycznie.
Jaruzelski z Solidarnością zmodernizowali PolskęWikipedia

“Opowieści o Polsce. Retoryka narracji” to książka o tym, że czasem granica pomiędzy historią, dziennikarstwem, mitem i bajką jest trudna do uchwycenia. - To poważna książka z zabawnymi fragmentami - mówi jej autor dr Jacek Wasilewski. Jego zdaniem, jesteśmy narodem o mitologii ponurej, wojennej i... zafałszowanej.
Autor rozkłada opowieści o ojczyźnie na czynniki pierwsze. Tłumaczy polskie schematy myślowe w tabloidach i w podręcznikach od historii. Analizuje “patriotyzm” i historię najnowszą.
W książce Wasilewski pisze głównie o Solidarności i obradach Okrągłego Stołu. - Mamy bardzo wiele różnych faktów opowiadanych przez różnych bohaterów i te fakty czasami zupełnie nam się nie łączą - mówi autor. Więc tworzy się pewne historie, żeby powiedzieć, że nasza historia współczesna jest tragiczna, albo - wręcz przeciwnie - jest przykładem rycerskiego romansu. Gość radiowej Jedynki podkreśla, że właśnie w duchu romansu rycerskiego są tworzone najpopularniejsze historie o Okrągłym Stole. Ale czy są prawdziwe?
Jeśli chodzi o Okrągły Stół to mamy dwie główne odmiany historii. - Pierwsza odmiana jest taka polska i mówi się w niej o tym, że dwie strony doszły do porozumienie po to, żeby Polskę pchnąć na nowe tory i żeby dać Polakom wolność - mówi Jacek Wasilewski. Drugi typ tej komedii opowiadają Amerykanie, według których nie Solidarność jest tą najbardziej aktywną stroną, która doprowadziła do zwycięstwa 1989 roku, ale generał Jaruzelski, który przy pomocy członków Solidarności zreformował system gospodarczy. A wszystko w ramach odwilży między Bushem i Gorbaczowem. - I w jednej i w drugiej historii jest ziarenko prawdy - zauważa autor. Ważne tylko kto opowiada historię i co chce w niej uwypuklić.
Jacek Wasilewski wyjaśnia również, dlaczego w amerykańskich podręcznikach do historii to nie Lech Wałęsa jest tym, który zapoczątkował demokratyczne przemiany w Europie Wschodniej, a są nimi Vaclav Havel i… Adam Michnik.
W audycji również rozmowa z Leszkiem Engelkingiem, tłumaczem książek Vladimira Nabokova o powieści Paula Russella "Zmyślone życie Siergieja Nabokova". To zbeletryzowana biografia młodszego brata pisarza, ukazująca życie w przedrewolucyjnej Rosji, a potem w Paryżu lat 20. i 30. XX wieku i w Berlinie w czasie II wojny światowej.
Posłuchaj zapisu całej audycji, którą prowadziła Magda Mikołajczuk.
(ag)