Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Trójka
Paula Golonka 07.08.2013

"Papusza" – Angelika Kuźniak o romskiej poetce w Trójce

Bohaterką najbliższego wydania "Z najwyższej półki" będzie Papusza. Michał Nogaś zaprasza do wysłuchania rozmowy z Angeliką Kuźniak, autorką reportażu o niezwykłej cygańskiej poetce. Początek w niedzielę, 11 sierpnia o godzinie 21.00.
Fragment okładki książki Papusza Angeliki KuźniakFragment okładki książki "Papusza" Angeliki Kuźniak

Bronisława Wajs, po cygańsku Papusza (czyli lalka), to poetka, którą na początku lat pięćdziesiątych odkrył dla świata pisarz, publicysta, poeta i tłumacz Jerzy Ficowski. W jej talent mocno wierzył także Julian Tuwim, który przyczynił się do publikacji utworów romskiej autorki.

Ogłoszenie w 1956 roku tomiku "Pieśni Papuszy" było dla poetki przełomowe – wiersze i piosenki przyniosły jej rozgłos, ale jednocześnie sprawiły, że została wyklęta przez swoją społeczność za zdradę plemiennego kodeksu.

– Nie była Papusza zwykłą Cyganką, choć żyła życiem swojego taboru, ukradła niejedną kurę czy królika i była bita przez męża, bo takie jest cygańskie prawo i takie było cygańskie życie. Ale ona jedna potrafiła wyrazić swoją miłość do cygańskiego losu, opiewając go w ułożonych przez siebie wierszach i piosenkach, które przyniosły jej sławę wśród ludzi kochających sztukę, a wzbudziły do niej nienawiść cygańskiej braci, która ukarała ją wygnaniem za to, że była od nich inna. Papusza to nasza „poetka przeklęta” nieuznana przez swoje środowisko, bardzo oryginalna, nienaśladująca nikogo, zakochana w przyrodzie, wzruszająca – tak o Papuszy pisała Julia Hartwig.

Reportażystka Angelika Kuźniak dotarła do bezcennych materiałów archiwalnych, które rzucają nowe światło na los legendy cygańskiej poezji. W niedzielę, 11 sierpnia, Michał Nogaś porozmawia z autorką "Papuszy", książki, która ukaże się 14 sierpnia z Trójkowym Znakiem Jakości. Rozmowa będzie dotyczyła nie tylko poetki, jej pamiętnika i listów do Jerzego Ficowskiego i Juliana Tuwima, ale także realiów życia polskich Cyganów, nieznanych kart historii Polski, zarówno przed- jak i powojennej. W audycji pojawi się także głos Papuszy, utrwalony w nagraniach archiwalnych. Uważni słuchacze "Z najwyższej półki" będą mogli zdobyć egzemplarze książki.

O cygańskiej poetce mówiliśmy też w audycji "Trójkowy Znak Jakości” .
Na audycję "Z najwyższej półki" zapraszamy w niedzielę 11 sierpnia o godz. 21.05.