Powieść w Teatrze Wyobraźni: Marek Hłasko "Cmentarze"

20 czerwca 2009, godz. 18:00

11 stycznia 1958 roku Marek Hłasko otrzymuje Nagrodę Literacką wydawców. Realizując wcześniej podjęty zamiar 20 lutego wyjeżdża do Paryża na zaproszenie Jerzego Giedroycia i paryskiej Kultury. W pierwszym okresie swojego pobytu w Paryżu mieszkał w siedzibie "Kultury"' w Maisons Laffitte. Na przełomie marca i kwietnia ukazują się wydane w jednym tomie nakładem Instytutu Literackiego opowiadania Cmentarze i Następny do raju. Za Cmentarze otrzymuje Hłasko nagrodę literacką "Kultury" dla pisarza krajowego. A już 5 kwietnia w "Trybunie Ludu" ukazuje się napastliwy i potępiający Hłaskę artykuł zatytułowany Primadonna jednego tygodnia. Artykuł ten jest początkiem dyskredytującej pisarza kampanii prasowej.

Można więc powiedzieć, że to od Cmentarzy rozpoczęła się emigracyjna droga Marka Hłaski.
Cmentarze to opowiedziana w duchu Kafki historia przypadkowego spotkania Franciszka Kowalskiego ze znajomym z czasów partyzanckich, które okazuje się dla bohatera katastrofalne w skutkach. Kilka beztrosko rzuconych słów i Franciszek Kowalski, dotychczas uczciwy i oddany sprawie członek partii, trafia do aresztu, zostaje posądzony o dwulicowość i dywersję, pozbawiony legitymacji partyjnej, wyrzucony z pracy. Próbując się oczyścić, zwraca się do swoich dawnych towarzyszy z partyzantki, którzy mogliby zaświadczyć o jego uczciwości.