Podniesienie statusu komisji to sygnał, że wzajemne stosunki są ważne dla obu stron – stwierdził w rozmowie z Portalem PolskieRadio.pl Łukasz Jasina z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
Zdaniem naszego rozmówcy, nie można mówić o kryzysie we wzajemnych relacjach. Sprawy sporne to najwyżej 10 procent poruszanych kwestii, 90 procent to wzajemne wsparcie i współpraca – ocenił ekspert PISM.
- Wspólne punkty są ciągle te same – bezpieczeństwo, wsparcie dla Ukrainy w sprawie rosyjskiej agresji. Polska zastąpi Ukrainę 1 stycznia w Radzie Bezpieczeństwa ONZ – zatem na Warszawę spadnie zadanie monitorowania sytuacji w Donbasie, walki z budową Nord Streamu 2 – dodał Łukasz Jasina.
Plan w sprawie komisji
Teraz, jak zaznaczył, prezydenci przejęli obowiązek budowania historycznego pojednania. Szczegóły w sprawie nowego formatu wspólnej polsko-ukraińskiej komisji jeszcze nie są znane. Wiadomo, że po stronie polskiej ma jej przewodniczyć wicepremier i minister kultury Piotr Gliński. Kwestią, którą komisja wkrótce ma się zająć, jest sprawa ekshumacji. Strona polska chce doprowadzić do ich wznowienia.
Zdaniem Łukasza Jasiny, nie jest pewne, czy proces pojednania historycznego przebiegnie bez przeszkód, bo w przyszłym roku wiele jest potencjalnie kontrowersyjnych rocznic. Będzie wiele powodów, by kryzys rozgorzał na nowo.
W Polsce i Ukrainie są środowiska, którym zależy na tym, żeby on trwał, zależy też na nim Rosji – podkreślił.
Ekspert PISM przypomniał, że prezydenci rozmawiali również o sprawach bezpieczeństwa – Polska i Ukraina powinny walczyć z rosyjską agresją, Warszawa nie uznaje aneksji Krymu i Donbasu przez tzw. republiki ludowe i będzie zawsze wspierała Ukrainę, jednak mocno zaznaczając interesy w kwestiach bilateralnych – stwierdził. Według niego relacje obu krajów stają się mniej "metafizyczne”, a bliższe realiom, wyodrębniają się w nich rożne obszary z płaszczyzny.
Ukraina ze swej strony też prowadzi z Polską twardy dialog w sprawach gospodarczych – powiedział Łukasz Jasina.
Prezydent Andrzej Duda w środę spotkał się z prezydentem Ukrainy Petro Poroszenko. Postanowili o tym, że sprawą ekshumacji zajmie się komisja na szczeblu wicepremierów. Wiosną ukraiński IPN zakazał poszukiwań polskich ofiar wojen na terytorium kraju, była to odpowiedź na zdemontowanie pomnika UPA na Podkarpaciu i przypadki niszczenia miejsc pamięci.
Prezydenci wspólnie oddali wczoraj hołd polskim żołnierzom, zamordowanym przez NKWD.
Z Łukaszem Jasiną z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych rozmawiała Agnieszka Marcela Kamińska, PolskieRadio.pl