German Death Camps - zobacz serwis edukacyjno-społeczny
Premier Mateusz Morawiecki i kanclerz Niemiec Angela Merkel w byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz-Birkenau biorą udział w uroczystości z okazji 10-lecia Fundacji Auschwitz-Birkenau. To pierwsza wizyta kanclerz Merkel w tym miejscu zagłady ponad miliona osób różnych narodowości.
Nie być biernym
- Ten, kto jest bierny wobec przekłamań historycznych jest współautorem tych przekłamań - podkreślił premier Mateusz Morawiecki, który w piątek w b. obozie Auschwitz-Birkenau wspólnie z kanclerz Niemiec Angelą Merkel oddał hołd ofiarom. - Zofia Kossak-Szczucka mówiła, że ten, kto jest bierny wobec zła, jest jak gdyby współuczestnikiem zła. My dzisiaj możemy powiedzieć o nas, że ten, kto jest bierny wobec przekłamań historycznych jest jakby współautorem tych przekłamań - powiedział Morawiecki.
- Dlatego dzisiaj wszyscy musimy o prawdę tamtych czasów dbać z największą starannością - premier.
"Odczuwam głęboki wstyd"
Angela Merkel zwracając się do uczestników uroczystości oświadczyła, że nie jest jej łatwo jako kanclerz Niemiec stać w tym miejscu i wygłosić kilka słów.
- Odczuwam głęboki wstyd biorąc pod uwagę barbarzyńskie zbrodnie, które zostały tu popełnione przez Niemców. Były to zbrodnie i przestępstwa, które wykraczały poza wszelkie granice tego, co można było sobie wyobrazić, szczególnie biorąc pod uwagę te straszliwe rzeczy, które wyrządzono kobietom, dzieciom i mężczyznom w tym miejscu - powiedziała Merkel.
Biorąc pod uwagę ten obraz - dodała - należałoby zachować ciszę. - Jakież to słowa mogłyby cały ten smutek opisać, ten smutek i to cierpienie tych osób, które zostały tutaj zamordowane, były torturowane i zginęły" - powiedziała kanclerz Niemiec.
Przemawiając przekonywała, że wspominając tamte wydarzenia, trzeba zawsze przytaczać pełną nazwę tego miejsca: były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady 1940-1945
- Ta nazwa jest ważna. Pełna nazwa. Oświęcim leży w Polsce. Ale w październiku 1939 roku został zaanektowany przez Trzecią Rzeszę. Auschwitz był niemieckim obozem zagłady, prowadzonym przez Niemców. Jest dla mnie ważne, by podkreślać ten fakt. Jest ważne, by wyraźnie wskazywać sprawców. My Niemcy jesteśmy winni to ofiarom - i sobie samym - powiedziała Angela Merkel.
List prezydenta
"Auschwitz-Birkenau już na zawsze będzie przestrogą dla wszystkich pokoleń przed tym, do jakich zbrodni zdolny jest człowiek opętany nienawiścią i pogardą dla innych narodowości" - napisał prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników uroczystości.
List odczytał podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Wojciech Kolarski. Prezydent podziękował w nim działaczom fundacji za działania na rzecz "zachowania dla kolejnych pokoleń tego wstrząsającego miejsca kaźni i pamięci o ponad milionie ofiar niemieckiego, nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady w Oświęcimiu".
Prezydent podkreślił, że niedawne obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej przypomniały całej ludzkości o zniszczeniu niepodległej Polski przez hitlerowską III Rzeszę. "Na okupowaną przez siebie ziemię Niemcy przynieśli fabryki śmierci i zbudowali nieznaną w dziejach machinę zagłady" - napisał Andrzej Duda. Zaznaczył, że symbolem tego zorganizowanego ludobójstwa jest Auschwitz-Birkenau.
"Tutaj mordowano Żydów, a także Polaków, Romów i Sinti, jeńców sowieckich. Ta ziemia, te mury przesiąknięte są strachem, krzykiem, łzami i krwią masowo zabijanych ludzi. Miejsce to już na zawsze będzie przestrogą dla wszystkich pokoleń przed tym, do jakich zbrodni zdolny jest człowiek opętany nienawiścią i pogardą dla innych narodowości" - podkreślił polski przywódca. Jak zaznaczył, "my Polacy i nasza Rzeczpospolita wypełniamy powinność strzeżenia pamięci i prawdy o tym, co tu się wydarzyło".
Pomoc dla Fundacji
Kilka dni temu niemiecki rząd federalny ogłosił zamiar przeznaczenia kolejnych 60 milionów euro na Fundację Auschwitz-Birkenau. Operuje ona Funduszem Wieczystym służącym ochronie materialnych śladów ludobójstwa i terroru w byłym niemieckim obozie. W ten sposób niemieckie wsparcie dla Fundacji wzrośnie z 60 do 120 milionów euro. W sumie na Fundusz składa się 38 państw, Polska zadeklarowała w 2011 roku wsparcie na poziomie 10 milionów euro.
Wizyta szefów rządów Polski i Niemiec w Auschwitz I objęła między innymi przejście przez bramę z napisem "Arbeit macht frei", a także złożenie wieńców przy Ścianie Śmierci na dziedzińcu bloku 11.
"Słowa, które padną, pewnie będą ważne". Pierwsza wizyta Angeli Merkel w Auschwitz
"Bardzo ważna wizyta"
Podczas uroczystości w historycznym budynku "Sauny", gdzie ewidencjonowano nowych więźniów, na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau głos zabiorą m.in. szefowie obu rządów oraz były więzień Bogdan Bartnikowski. W uroczystości obok Bartnikowskiego uczestniczą także dwie byłe więźniarki: Barbara Wojnarowska-Gautier i Bronisława Horowitz-Karakulska. Po ceremonii spotkają się oni z kanclerz Merkel.
Premier Mateusz Morawiecki i kanclerz Niemiec Angela Merkel mają zapalić znicze przy Międzynarodowym Pomniku Ofiar Obozu.
Wyzwolenie Auschwitz-Birkenau - zobacz serwis historyczny
Na znaczenie wizyty Angeli Merkel w byłym niemieckim obozie zwraca uwagę wicedyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Andrzej Kacprzyk. - Jest to dla nas bardzo ważna wizyta, jak wizyta każdej głowy państwa w tym miejscu. Jest to wizyta przywódcy jednego z największych państw europejskich, szczególnie odpowiedzialnego za to, co wydarzyło się w czasie II wojny światowej - powiedział Polskiemu Radiu Andrzej Kacprzyk. Jak dodał, kilkugodzinny pobyt kanclerz Niemiec w Auschwitz będzie bardzo długi jak na wizytę oficjalną zagranicznego gościa.
Historia wizyt
Do tej pory dwóch urzędujących niemieckich kanclerzy odwiedziło Auschwitz-Birkenau. Był to w 1977 roku Helmut Schmidt oraz dwukrotnie w 1989 i 1995 roku Helmut Kohl.
Angela Merkel, jako kanclerz była z wizytą w dwóch niemieckich obozach zagłady, w 2009 roku wspólnie z ówczesnym prezydentem Barackiem Obamą w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie oraz w 2013 w KL Dachau.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
pg