Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Klaudia Hatała 08.09.2010

AP: CIA torturowała w tajnym więzieniu w Polsce

Funkcjonariusz CIA torturował więźnia w tajnym więzieniu amerykańskiej agencji wywiadowczej w Polsce.

Funkcjonariusz CIA torturował więźnia w tajnym więzieniu amerykańskiej agencji wywiadowczej w Polsce - podała agencja Associated Press, powołując się na raport inspektora generalnego CIA i anonimowe źródła w wywiadzie.

Agent o imieniu Albert i jego przełożony Mike - których nazwisk AP nie ujawniła ze względów bezpieczeństwa na prośbę rządowych informatorów - używali niesankcjonowanych wewnętrznymi regulaminami brutalnych metod przesłuchań więźnia, Abda al-Rahima al-Nashiriego.

Był on podejrzany o współudział w ataku na amerykański okręt USS Cole w Jemenie w 2000 roku. Schwytano go w Dubaju dwa lata później, przewieziono najpierw do aresztu w Afganistanie, następnie do więzienia CIA w Tajlandii, a 5 grudnia 2002 roku do tajnego więzienia w Polsce - zaledwie w kilka dni po jego otwarciu.

Według raportu inspektora generalnego CIA, Albert użył półautomatycznego pistoletu, symulując egzekucję al-Nashiriego. Więzień był skuty i miał nałożony na głowę kaptur. Po przystawieniu mu do głowy broni Albert parokrotnie naciągał suwadło w pistolecie, udając jego ładowanie. Zbliżał też do nakrytej kapturem głowy więźnia uruchomioną wiertarkę elektryczną, chociaż bez wiertła.

"Tortury będą okolicznością łagodzącą"

Albert, który był w przeszłości agentem FBI i pochodzi z Egiptu, oraz Mike zostali ukarani naganą, ale władze odmówiły wyciągania dalszych konsekwencji w stosunku do nich.
Przesłuchania Al-Nashiriego w więzieniu w Polsce trwały do stycznia 2003 roku.
Prezydent USA George W. Bush zamknął tajne więzienia CIA (tzw. black sites - czarne miejsca) w 2006 roku.

Al-Nashiri przebywa obecnie w więzieniu wojskowym w bazie amerykańskiej Guantanamo na Kubie. W jego sprawie toczy się nadal śledztwo. Grozi mu rozprawa o terroryzm przed specjalnym trybunałem wojskowym lub normalnym sądem.

Jego prawniczka Nancy Hollander powiedziała, że gdyby żądano skazania go na karę śmierci, tortury będą okolicznością łagodzącą. Po odejściu z etatu w CIA Albert pracuje tam na prywatnym kontrakcie i zajmuje się szkoleniem funkcjonariuszy.

Według wcześniejszych doniesień, w więzieniu CIA w Polsce przebywał też m.in. Chalid Szejk Mohammed, jeden z liderów Al-Kaidy i organizator ataku terrorystycznego na USA z 11 września 2001 roku. Stosowano tam na nim tzw. waterboarding, czyli symulację topienia przez wlewanie wody do ust po przywiązaniu więźnia do deski.

Polska nigdy nie potwierdziła istnienia tajnych więzień na jej terytorium.

Odpowiedzialność za więzienia ponosi USA

Europoseł PiS Konrad Szymański uważa, że nawet jeśli potwierdziłyby się doniesienia agencji AP o tajnych więzieniach CIA w Polsce, to odpowiedzialność prawna i polityczna i tak spadłaby na Stany Zjednoczone.

Polski polityk, który był członkiem unijnej komisji badającej tę sprawę zalecił jednak dużą ostrożność w ferowaniu wyroków. Zauważył, że nie mamy do czynienia z faktami, a jedynie z przeciekami i niepotwierdzonymi doniesieniami na ten temat.

Konrad Szymański uznał za bezcelowe ewentualne ponowne powoływanie grupy śledczej w Parlamencie Europejskim. Zdaniem europosła, działalność komisji stworzonych w 2006 roku dowiodła, że dochodzenia parlamentarne w tak czułej sferze nie są w stanie niczego dowieść. "To jest zadanie dla rządów i odpowiednich instytucji kontrolnych" - stwierdził Szymański. Komisje śledcze powołały w 2006 roku Parlament Europejski oraz Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy. Żadna z komisji nie zdołała udowodnić istnienia tajnego więzienia CIA w Polsce.

kh,PAP