Ambasadorowie państw Unii Europejskiej jednogłośnie zatwierdzili w poniedziałek w Brukseli umowę o handlu i współpracy między Wspólnotą a Wielką Brytanią. Umowa będzie obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku. W następnym kroku umowa musi zostać ostateczne przyjęta przez Radę UE w drodze procedury pisemnej. Jak podał rzecznik niemieckiej prezydencji w Radzie UE Sebastian Fischer, Rada UE ma na to czas do godz. 15 we wtorek.
Relacje międzynarodowe po brexicie. Kraje UE tymczasowo uznają umowę Londynu z Brukselą
Wielka Brytania i Unia Europejska zawarły w czwartek porozumienie o wzajemnych relacjach po zakończeniu okresu przejściowego po brexicie. Dzięki temu od 1 stycznia 20121 r. nie będzie w handlu między nimi ceł ani innych zakłóceń, co uderzyłoby w obie strony.
- Uzgodnienie umowy między UE, a Wielką Brytanią jest dobrą wiadomością dla polskich przedsiębiorców i obywateli. Polska od początku zabiegała o konstruktywne i wytrwałe działania UE w tej sprawie - powiedział minister ds. Unii Europejskiej. Szymański podkreślił, że umowa ograniczy negatywne skutki brexitu.
Liczne ułatwienia
Jak dodał, umowa dotyczy zarówno producentów towarów przemysłowych jak i rolno-spożywczych. Wskazał, że przewidziano w niej specjalne ułatwienia na przykład dla sektora motoryzacyjnego, farmaceutyków, czy produktów rolnictwa ekologicznego.
Czytaj także:
- Zadbaliśmy w negocjacjach o uwzględnienie interesu sektora transportowego szczególnie ważnego dla Polski. Przewoźnicy będą mieli nieograniczony dostęp z punktu do punktu pomiędzy Unią i Wielką Brytanią oraz pełne prawa tranzytowe wzajemnie przez swoje terytoria. W ograniczonym zakresie możliwe będą również operacje kabotażowe - wskazał Szymański. Dodał, że utrzymany zostanie także nieograniczony ruch z punktu do punktu w przewozach lotniczych towarowych i pasażerskich pomiędzy UE a Wielką Brytanią.
Jest umowa brexitowa. Szczegóły porozumienia Wielkiej Brytanii i UE
Jak zaznaczył, umowa pozwoli na znaczące ograniczenie kosztów gospodarczych wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Szymański podkreślił, że umowa utrzyma dostęp do rynku brytyjskiego dla polskich eksporterów, którzy w 2019 roku sprzedali w Wielkiej Brytanii towary za 61 mld złotych.
Minister ds. UE dodał, że "szerokie porozumienie dotyczące koordynacji świadczeń społecznych będzie ważne dla bezpieczeństwa socjalnego polskich obywateli".
Według Szymańskiego uzgodniona umowa pozwoli na stabilizację i rozwój relacji politycznych między Wielką Brytanią, a UE po ustaniu członkostwa tego kraju w UE, co ma istotne znaczenie dla ograniczenia politycznych kosztów brexitu.
Kompleksowe porozumienie
Szymański zaznaczył, że porozumienie to jest jednym z najbardziej kompleksowych jakie zostały kiedykolwiek zawarte przez UE. - Obejmuje zarówno obszar handlu jak i bezpieczeństwa wewnętrznego. Dotyczy kwestii celnych, transportu, wymiany danych, cywilnej współpracy nuklearnej, współpracy sądowej i policyjnej czy też koordynacji zabezpieczenia społecznego. To dobra wiadomość, szczególnie w dobie trudności gospodarczych wywołanych przez COVID-19 - podkreślił.
Porozumienie Londynu z Brukselą. Szefowa KE: umowa dobra dla obu stron
Według ministra ds. UE "nowe partnerstwo tworzy solidną podstawę dla wymiany handlowej" i ograniczy dodatkowe koszty, które powstałyby od 1 stycznia 2021 r. w przypadku braku porozumienia. - Część handlowa umowy przewiduje handel wolny od ceł i kontyngentów taryfowych – pod tym względem jest to najbardziej ambitna umowa handlowa zawarta przez UE. To jest bardzo dobra wiadomość dla polskich eksporterów - powiedział Szymański.
Jak zaznaczył dzięki umowie prowadzone kontrole graniczne będą mniej restrykcyjne niż w sytuacji jej braku. Dodał, że przewidziane są uproszczenia formalności celnych i tych związanych z regulacjami. Podkreślił, że dzięki temu zmniejszą się koszty handlu z Wielką Brytanią w porównaniu do zasad Światowej Organizacji Handlu, które byłyby stosowane w razie braku porozumienia.
- Należy pamiętać, że nie będziemy mieli tak korzystnej sytuacji jak obecnie, ponieważ Brytyjczycy zdecydowali się opuścić 1 stycznia 2021 r. wspólny rynek i unię celną. Tym niemniej w ramach umowy o wolnym handlu osiągnięto maksimum tego, co było możliwe we współpracy z państwem trzecim - oświadczył minister ds. UE.
Jak zaznaczył, Wielka Brytania z pewnością pozostanie ważnym miejscem podróży Polaków – zarówno na krótkie jak i dłuższe pobyty. - Dlatego tak istotne jest ujęcie w Umowie przepisów dot. koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Dzięki nim Polacy decydujący się na pracę w Wielkiej Brytanii od 2021 r. utrzymają dostęp do emerytur i takich świadczeń jak na przykład zasiłki macierzyńskie/tacierzyńskie, zasiłek dla bezrobotnych, zasiłki chorobowe, zasiłki z tytułu wypadku przy pracy - podkreślił Szymański.
"Ambitne zapisy"
Przypomniał, że "prawa i gwarancje Polaków przebywających leganie w Wielkiej Brytanii do 31 grudnia 2020 r. reguluje osobno Umowa o wystąpieniu".
Szymański wskazał, że umowa zawiera też "ambitne zapisy" dot. współpracy policyjnej i organów wymiaru sprawiedliwości.
- Możliwa będzie wymiana danych w systemach elektronicznych na potrzeby ścigania przestępstw, współpraca operacyjna służb i udzielanie wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych - zaznaczył.
Minister ds. UE dodał, że "z uwagi na późne sfinalizowanie negocjacji jedyną prawną możliwością, aby umowa weszła w życie już od 1 stycznia 2021 r. jest sięgnięcie po mechanizm jej tymczasowego stosowania przez Unię Europejską". Jak dodał, "pozwoli to na uniknięcie ryzyka luki prawnej we wzajemnych relacjach, jednocześnie zapewni Radzie i Parlamentowi Europejskiemu należytą demokratyczną kontrolę nad treścią uzgodnionej umowy w ramach procesu pełnej ratyfikacji".
Zaznaczył, że Polska popiera tymczasowe stosowanie umowy.
Proces wychodzenia Wielkiej Brytanii z UE zaczął się ponad cztery lata temu, gdy w referendum za wystąpieniem z UE opowiedziało się 52 proc. Brytyjczyków. Od tego czasu dwukrotnie zmienił się premier Zjednoczonego Królestwa i dwukrotnie przekładano termin wyjścia kraju z Unii. Formalnie Wielka Brytania opuściła UE 31 stycznia br., ale do końca okresu przejściowego, czyli do 31 grudnia, związana jest jeszcze unijnym przepisami.
paw/