Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Jan Odyniec 07.05.2021

Unijny szczyt w Porto. Wśród tematów szczepionki, bezrobocie i zagrożenie ze strony Rosji

Pandemia koronawirusa, patenty na szczepionki, walka z bezrobociem i zagrożenie ze strony Rosji - to jedne z ważniejszych tematów unijnego dwudniowego szczytu w Porto, który rozpoczyna się w piątek wieczorem. Wcześniej zaplanowano szczyt społeczny, a w sobotę także wideoszczyt Unia Europejska-Indie.

W sprawach społecznych dyskusja ma dotyczyć propozycji Komisji, by w najbliższej dekadzie między innymi stopa zatrudnienia w Europie wyniosła co najmniej 78 proc., a liczba osób zagrożonych ubóstwem została ograniczona o co najmniej 15 milionów. Część krajów, w tym Polska, podkreśla, że polityka społeczna to kompetencja rządów i to one są odpowiedzialne za jej kształtowanie.

forum szczyt Porto 1200.jpg
Premier z wizytą w Portugalii. Od piątku nieformalny szczyt unijny w Porto
Posłuchaj
00:53 Porto Płomecka IAR.mp3 Rozpoczyna się szczyt UE w Porto. Relacja Beaty Płomeckiej (IAR)

Czytaj również:

Szczepionki z zawieszonymi patentami?

Przy okazji dyskusji o walce z pandemią pojawi się zapewne ostatnia propozycja prezydenta USA o zawieszeniu praw patentowych na szczepionki, by zapewnić szeroki dostęp do preparatów na świecie. Ta propozycja w Europie spotkała się z mieszanymi reakcjami.

W Unii dominuje pogląd, że samo uchylenie patentów nie wystarczy, jeśli za tym nie idzie transfer technologii, i że to może być skuteczne w perspektywie wieloletniej, ale nie w najbliższym roku, kiedy szczepionki są kluczowe w walce z pandemią. Stąd ostrożny ton przewodniczącej Komisji Europejskiej.

kreml free 1200.jpg
Szef MON w Brukseli: Unia Europejska powinna być świadoma zagrożeń ze wschodu

- Unia Europejska jest otwarta na dyskusję o wszelkich propozycjach, które pomogą zwalczyć ten kryzys w sposób skuteczny i pragmatyczny. Dlatego jesteśmy gotowi rozmawiać o tym, jak propozycja USA pomoże osiągnąć ten cel - powiedziała Ursula von der Leyen.

Jednocześnie zaapelowała do krajów produkujących szczepionki o zniesienie zakazu eksportu. Nie wymieniła wprost Stanów Zjednoczonych, ale wiadomo, że to właśnie o USA chodzi. Ursula von der Leyen przypomniała, że Unia wyeksportowała ponad 200 milionów dawek i przekazała reszcie świata.

Sprawa Rosji

Europejscy przywódcy na szczycie mają także rozmawiać o sprawach zagranicznych. Jeden z wysokich rangą urzędników, odpowiedzialny za przygotowanie szczytu, mówił wczoraj brukselskim korespondentom, że pojawi się temat zagrożenia ze strony Rosji, mimo że strategiczną dyskusję o relacjach Brukseli z Moskwą zaplanowano na szczycie 25 maja w Brukseli.

- Jednak zbyt dużo rzeczy się dzieje, nie można czekać na dyskusję w maju i liderzy porozmawiają na temat Rosji już w Porto - powiedział unijny urzędnik. Dyskusja ma dotyczyć ostatnich wydarzeń, jak na przykład zakazu wjazdu wydanego przez Moskwę dla ośmiorga urzędników Wspólnoty.

pap indie covid-19 1200.jpg
Trudna sytuacja epidemiczna w Indiach. Kraj otrzyma pomoc humanitarną od Polski

Za osoby niepożądane Rosja uznała między innymi wiceszefową Komisji Europejskiej Verę Jourovą i przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Davida Sassoliego. Na czarną listę Moskwa wpisała także urzędników z Łotwy, Estonii, Francji, Szwecji i Niemiec. Wśród poruszanych tematów mają być też najnowsze ustalenia wywiadowcze, że za atakiem na skład amunicji w Czechach w 2014 roku stali agenci rosyjskiego wywiadu wojskowego GRU oraz koncentracja rosyjskich wojsk na Ukrainie i wokół niej.

Dramatyczna sytuacja w Indiach

Jutro, po zakończeniu unijnego spotkania, odbędzie się szczyt Unia Europejska-Indie, ale już w formie wirtualnej. Jednym z tematów ma być pomoc Indiom, które zmagają się z dramatyczną sytuacją epidemiczną.

Przywódcy Unii oraz Indii mają także rozmawiać o wznowieniu negocjacji w sprawie umowy o wolnym handlu, które zostały wstrzymane w 2013 roku bo obie strony nie umiały się porozumieć co do zakresu obniżek ceł, ochrony patentowej i bezpieczeństwa danych. Jednak obawy przed rosnącymi wpływami Chin zbliżyły ponownie do siebie Unię i Indie.

jmo